Sezon başında serbest piyasada 335 TL'ye kadar çıkan fındık fiyatı, şu günlerde 270 TL seviyesinde çakılıp kaldı. Bu durum, düşük rekolteye rağmen fiyatların üretici lehine yükselmemesini tartışma konusu haline getirdi.
Fındıkta ihracat düşüyor, gelir azalıyor, fiyatlar sabit kalıyor. Türkiye'nin "yeşil altını" bu sezon üreticisini değil, endişesini büyütüyor.
Toplamda, sezonun ilk iki ayında Türkiye 34 bin 920 ton iç fındık ihraç ederek 397 milyon 270 bin 68 dolar gelir elde etti. Bu rakamlar, fındık ihracatının son yılların en düşük seviyesine gerilediğini ortaya koyuyor.
İhracatta son yılların en sert düşüşü
1 Eylül 2025'te başlayan 2025-2026 fındık ihracat sezonu, son yılların en zayıf başlangıcını yaptı.
Sezonun ilk ayında geçen yılın aynı dönemine göre ihracat yüzde 47, ihracattan elde edilen gelir ise yüzde 30 oranında gerilemişti.
Açıklanan yeni rakamlar, bu düşüşün ikinci ayda da devam ettiğini gösterdi.
Sezonun ikinci ayında, fındık ihracatı geçen yıla göre yüzde 54, elde edilen gelir ise yüzde 35 oranında azaldı.
Geçen yılın gerisinde; 75 bin tondan 34 bin tona
Toplamda, sezonun ilk iki ayında Türkiye 34 bin 920 ton iç fındık ihraç ederek 397 milyon 270 bin 68 dolar gelir elde etti.
Geçen yılın aynı döneminde, yani 2024-2025 ihracat sezonunda 75 bin 813 ton iç fındık ihraç edilmiş, ihracattan 611 milyon 268 bin 955 dolar gelir sağlanmıştı.
2023-2024 sezonunda ise 63 bin 403 ton iç fındık ihraç edilip 425 milyon 387 bin 747 dolar gelir elde edilmişti.
Bu rakamlar, fındık ihracatının son yılların en düşük seviyesine gerilediğini ortaya koyuyor.
Yeşil altında kayıp sezon
Türkiye ekonomisi için stratejik öneme sahip olan ve Karadeniz Bölgesi'nin bir numaralı gelir kaynağı olarak öne çıkan fındık, yıllardır "yeşil altın" olarak anılıyor.
Ancak bu yıl hem ihracattaki sert düşüş, hem de iç piyasada yaşanan fiyat durağanlığı sektörde alarm zillerini çaldı.
Sezon başında serbest piyasada 335 TL'ye kadar çıkan fındık fiyatı, şu günlerde 270 TL seviyesinde çakılıp kaldı. Bu durum, düşük rekolteye rağmen fiyatların üretici lehine yükselmemesini tartışma konusu haline getirdi.
Üretici 400 TL bekliyordu
Bu yıl rekoltenin düşük olması, fındık üreticilerinde fiyatların 400 TL'nin üzerine çıkacağı yönünde güçlü bir beklenti oluşturmuştu.
Ancak ihracattaki sert düşüş ve iç piyasadaki durgunluk, bu beklentiyi boşa çıkardı.
İhracatın düşük seyretmesi hem üreticiyi, hem de sektörü tedirgin ederken, iki ayda yaşanan yüzde 54'lük düşüş, fındık sektöründe uzun yıllardır görülmemiş bir gerileme olarak kayıtlara geçti.
Uzmanlar, fındığın Türkiye'nin en önemli tarımsal ihracat ürünü olduğunu vurgularken, mevcut tabloyu "üretici için ekonomik risk" olarak değerlendiriyor.
Rekoltenin düşük olduğu bir yılda fiyatların üretici lehine yükselmesi beklenirken, serbest piyasada fiyatların sabitlenmesi "üreticinin moralini bozan" en önemli etkenlerden biri olarak gösteriliyor.
Sektörde endişe derinleşiyor
Fındık, Türkiye'nin tarımsal ihracat gelirinde yıllardır ilk sıralarda yer alırken, bu sezonun ilk iki ayında yaşanan düşüş, hem döviz geliri, hem de üretici gelirinde önemli bir kayba yol açtı.
Sektör temsilcileri, ihracatın toparlanamaması durumunda hem üretici fiyatlarının baskı altında kalacağını, hem de Türkiye'nin küresel pazar payında kayıp yaşayabileceğini belirtiyor.
Ünye Kent / Yücel Arslanteke