Ünye Tarih Kültür ve Doğal Varlıkları Araştırma Derneği'nce düzenlenen "Karadeniz Bölgesinin Fethi ve İskanı Devrinde Cuma Camileri ve Zaviyeler" konulu panel, Ünye Belediyesi Yaşayan Kültürel Miras Müzesi'nde gerçekleştirildi. Panele konuşmacı olarak Araştırmacı Yazar Mehmet Fatsa katıldı.
Dernek Başkanı Soylu: Osmanlı öncesi Türk varlığı arşivlerle ortaya konuluyor
Saygı duruşu ve İstiklal Marşı'nın okunmasıyla başlayan panelin açılış konuşmasını yapan Dernek Başkanı Ahmet Soylu, Karadeniz Bölgesi'nin Türk-İslamlaşma sürecine ilişkin yanlış algılara dikkat çekti.
Soylu, "Bölgede 1455 ve 1461 öncesinde Türk ve Müslüman yoktu algısı uzun yıllardır dile getiriliyor. Hocamız, arşiv ve saha çalışmalarıyla köy köy, oba oba bu coğrafyanın nasıl teşekkül ettiğini ortaya koyuyor. Kurumlar üzerinden yapılan bu çalışmalar, Osmanlı öncesi Karadeniz'de Türk varlığını net biçimde gösteriyor." dedi.
"Trabzon'un fethinden önce bölge tamamen Rum değildi"
Panelde konuşan Araştırmacı Yazar Mehmet Fatsa, Karadeniz tarihine dair yaygın fakat hatalı bir algı bulunduğunu belirterek, tarih kitaplarında Çoruh ve Kelkit vadisinin kuzeyinin Pontus Rum İmparatorluğu olarak gösterilmesinin, bölgenin tamamının Hristiyan Rumlardan oluştuğu izlenimi yarattığını söyledi.
Bu algının gerçeği yansıtmadığını ifade eden Fatsa, "Fatih Sultan Mehmet'in Trabzon'u fethettiği 1461'e kadar Karadeniz'in tamamen Hristiyan Rumlardan oluştuğu düşüncesi yanlıştır. Biz bu yanlış algıyı belgelerle düzeltmeye çalışıyoruz." diye konuştu.
"Karadeniz Türk tarihi üzerine kapsamlı çalışmalar yoktu"
Osmanlı öncesi Karadeniz Türk tarihiyle ilgili uzun yıllar kapsamlı bir çalışma yapılmadığını vurgulayan Fatsa, üniversite sonrası yaklaşık 20-25 yıllık bir araştırma süreci yürüttüklerini dile getirdi.
Fatsa, bu süreçte oluşan akademik birikimle çeşitli eserler yayımladıklarını belirterek, bu çalışmaların bölge tarihine önemli katkılar sunduğunu ifade etti.
Bayramoğlu Beyliği ve Trabzon seferleri anlatıldı
Panelde Orta Karadeniz'de Osmanlı öncesi dönemde etkili olan Bayramoğlu Beyliği'ne de değinen Fatsa, beyliğin merkezinin Ordu'nun Mesudiye ilçesine bağlı Kale Köyü olduğunu söyledi.
Bayram Bey'in 1313 ve 1330'lu yıllarda Trabzon üzerine seferler düzenlediğini aktaran Fatsa, Bayram Bey'in vefatının ardından oğlu Hacı Emir İbrahim Bey'in de Maçka üzerinden Trabzon'a sefer yaptığını belirtti.
"Ordu 1413'te Osmanlı'ya katıldı"
Bayramoğlu Beyliği'nin 1413 yılında Hacı Emir Çelebi tarafından Osmanlı Devleti'ne devredildiğini ifade eden Fatsa, Fatih Sultan Mehmet Trabzon'u fethettiğinde Karadeniz Bölgesi'nin büyük ölçüde Türkleşmiş olduğunu vurguladı.
Fatsa, "Fatih Sultan Mehmet Karadeniz'i fethetmedi. Zaten Karadeniz Türkleşmişti. Fatih, sadece Trabzon şehrini aldı ve Türk-İslam kimliğini şehir merkezinde tesis etti." dedi.
Ünye Kent / Yücel Arslanteke
