ÇANAKKALE SAVAŞLARI 100 ÜÇÜNCÜ YIL Çanakkale’de Kimlerle Savaştık ?

Düsman Istanbul'u alarak bogazlarin kontrolünü ele geçirmek, Rusya'ya askeri ticaret yolu açmak için Çanakkale Bogazi'na girmislerdir, çok agir kayiplar vererek geri çekilmislerdir.

Çanakkale Savasinin sonuçlari:

Istanbul’u bir ayda ele geçirmeyi planlayan Ingilizler bu amaçlarina ulasamadilar, en güçlü donanma ve ordulara sahip olmalarina ragmen Bogazi geçemeyerek yarimadayi kaçar gibi terk etmek zorunda kaldilar.

Ingiltere ve Fransa’nin Çanakkale’de maglup olmasi dünya üzerinde büyük ses getirdi.  Bu durum sömürge altinda bulunan halklarda bagimsizlik ateslerini tetikledi.

Osmanli Devleti’nin bu büyük zaferi dünya üzerinde yasayan Müslümanlar üzerinde de olumlu bir etki yapti. Baski ve sömürge altinda bulunan Müslümanlar kendi kurtuluslari için, Çanakkale Zaferinden güç aldilar.

Osmanli Devleti, Balkan Savasinda kaybettigi pirestijini bu zafer sonrasi yeniden kazandi.

Çanakkale Zaferi, Mustafa Kemal gibi, Çanakkale Savasinda kendisini yeni yeni göstermeye baslayan ve Kurtulus Savasi’nin ünlü komutanlari arasina girecek olan subaylar bu savasta sivrildi.

Osmanli Devleti’nin Çanakkale cephesi için ayirdigi 300.000’den fazla askerden yaklasik 211.000’i sehit düstü. Bu durumun insan gücü açisindan meydana getirdigi bosluk sadece Birinci Dünya Savasi’nda degil Türk Istiklal Savasi boyunca da hissedildi.

Ingiltere ve Fransa’dan yardim alamayan Çarlik Rusya’sinda Bolsevik Ihtilali yasandi ve Çarlik Rusya’si devrildi. Böylece Rusya savastan çekilmek zorunda kaldi.

18 Mart’tan 9 Aralik’a 1915 e kadar  süren dünyanin en kanli savaslarindan Çanakkale Savunmasi düsmanin sessizce kaçar gibi Gelibolu yarimadasini bosaltmalarinin ardindan Osmanli Imparatorlugu diger cephelerde üç yil daha harbe devam edecektir.

Çanakkale Muharebelerinde Türkler 251.309, düsman devletler 250.000 kayip verdiler.

Ingilizlerin 105 bin ölü, yarali, kayip, esir, 90 bin tahliye edilen hasta zayiatina karsilik, Fransizlarin zayiati 47 bindir.Türklerin 75.000 sehit toplam kayiplari  250.000 dir.  Bazi bilgilerde 250.000 sehit vardir bu yanlistir.

Cephede bazi düsman subaylari, Istanbul’un artik ümitsiz bir rüya oldugunu anlamislardir. Sartlar da zorlasmaya baslamistir. Ishal yayginlasmis, kadar herkes hastalanmistir. Siddetli sicakla uzun ve yorucu muharebeler, toz ve sinekler ile birbiri ardina yasanan basarisizliklar, kitalarin moralini bozmustu.

Çanakkale hangi ülkelerle savastik

Osmanli Devleti Çanakkale Savasi sirasinda adeta dünya ile savasmistir

Çanakkale Savasi'nda Fransa ve Ingiltere'nin sömürgeleri de Ingiltere ve Fransiz ordularinin yaninda yer almistir. Avustralya'dan Anzak, Fransa'nin sömürgelerinden, hatta Hindistan'dan bile askerler savasa katilmistir.. Iskoçya, Irlanda, Ingiltere’nin sömürgeleri olan, ülkelerden gelenler, Fransizlari sömürgelerinden Müslüman Senagalliler, Araplar, Yahudiler olmak üzere çesitli irklarla savasmistir.

Düsman 300-400 bin askerle Çanakkale'ye saldirmis, Osmanli Devleti de onlarin karsisinda bir o kadar askerle topraklarini savunmustur .

Çanakkale'de kaç sehit verdik?

Çanakkale'nin en çok sorulan sorusu: 'Biz gelibolu'da 253.000 sehit mi verdik?'

Bu Çanakkale Savaslarinin en çok tartisilan konularindan biridir… Osmanli Devleti’nin Çanakkale de ki sehit sayisi neydi? Biz gerçekten Gelibolu da ki savaslarda 253.000 sehit mi vermistik?

Arastirmacilarin verdigi yalan yanlis rakamlar ve sehit sayisini fazla göstermek ile Çanakkale Savasinin büyüklügü arasinda oranti kurmak isteyenler  böyle bir kaninin olusmasina sebep olmuslardir.

Çanakkale de görev yapan askerlerin,resmi verilerin,konu hakkinda kitap yazan arastirmacilarin rakamlarina bir göz atalim;

Osmanli tarihi uzmani

Ismail Hami Danismend:

Genel Zayiat,186.869, Sehit:55.127, Yarali: 100.117, Kayip: 10.067

Hastaliktan dolayi ölüm: 21.493

Tarihçi Sevket Süreyya Aydemir’e göre

Genel Zayiat: 251.359, Sehit: 55.177,Yarali: 100.177,Kayip: 10.067

Geriye Sevk: 64.440, Hastaliktan dolayi ölüm: 21.493

Harp Dairesi Kayitlari

Genel Zayiat: 251.447,Sehit: 25.127,Yarali: 130.306,  Esir ve Kayip: 10.867, Harp Disi:  64.449, Hastaliktan dolayi ölüm: 21.498

Gördügünüz gibi rakamlar net degil ancak bir kaynak daha var bu kaynak

Genel Kurmay Baskanligi  Askeri Tarih Stratejik Etütler  Daire Baskanligi .

 Bakiniz o tablo ne diyor:

Sehit: 55.127,Hastanede Sehit Düsen: 21.498, Toplam Sehit: 76.625

Yarali: 100.177,Kayip: 10.067 Hava Degisimi: 64.440, Toplam Zayiat: 251.309

Çanakkale de ki zayiat sayisi 253.000’dir. …

Gelecek Hafta:

Çanakkale Savaslarinda

Saglik Hizmetleri, Hastaliklar,

Giyim, Kusam, Beslenme

Kaynaklar:

Vecihi Basarir- Gelibolu 1915

Ibrahim Artuç 1915 Çanakkale Savasi -

Sevket Süreyya Aydemir

yIlmaz Özdil