Fındık üreticisi artık Temel Desteğe başvuracak!

Fındıkta Alan Bazlı Destek yerine Temel Destek Sistemi’ne geçildiğini belirten Ünye Ziraat Odası Başkanı Osman Sarıkahraman, üreticilerin yeni sistemden yararlanması için ÇKS güncellemelerini yapmaları gerektiğini vurguladı.

 “Üretici bahçesinden vazgeçiyor, destek iyi olmadığı, tam yerinde olmadığı için üretici üretmekten vazgeçiyor. Köyü boşaltıyor, bunun sonu hiç de iyi değil.” uyarısı yapan Sarıkahraman, hükümetin devlet politikalarıyla üreticiyi ayağa kaldıracak destekler yapması gerektiğini vurguladı. 

"2025-2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler ile Diğer Bazı Tarımsal Desteklemelere İlişkin Cumhurbaşkanı Kararı", Resmi Gazete'de yayımlandı. Düzenlemeyle tarımda yeni bir dönem başladı. 

Geçmiş yıllarda uygulanan destekleme programları daha etkin bir yapıya kavuşturularak, ilk defa 2025-2027 yıllarını kapsayacak şekilde 3 yıllık yeni bir destekleme programı oluşturuldu.

Tarımsal destekler ilk defa üretim döneminden önce açıklandı. Destekler daha sade ve etkin hale getirildi. Üreticiler için gelecek yılların öngörülebilir olması için destek kararı, ilk defa 3 yıllık olarak hazırlandı, birim destek katsayı değeri ve destekleme tutarı her yıl yeniden belirlenecek.

Bitkisel üretimin desteklenmesi programıyla çiftçilere temel destek, planlı üretim desteği ve üretimi geliştirme destekleri verilecek.

-Temel destekler -

Üretim maliyetine göre ürünler kategorilere ayrıldı. Her kategori için destek katsayısı belirlendi. 2025 üretim yılı için destek katsayı değeri dekarda 244 lira oldu. Temel, planlı üretim ve üretimi geliştirme destekleme tutarı, destek katsayı değeriyle destek katsayısının çarpımı sonucu elde ediliyor.

Temel destekle tüm ürünler için mazot maliyetinin yüzde 50'si ve gübre maliyetinin yüzde 25'i karşılanacak.

İkinci kategoride yer alan arpa, buğday üreten çiftçiler dekara 317,2 lira, üçüncü kategoride yer alan ayçiçeği, fındık, soya, kuru fasulye, çay üreten çiftçiler dekara 366 lira, dördüncü kategoride yer alan pamuk ve çeltik üreten çiftçiler dekara 549 lira temel destek alacak.

-Fındığa dönüm başına 366 lira destek -

Ünye Ziraat Odası Başkanı Osman Sarıkahraman, Ünye Kent Gazetesi muhabirine yaptığı açıklamada; Alan Bazlı Gelir Desteği yerine Temel Destek Sistemi’ne geçildiğini açıkladı. 

Sarıkahraman, üreticilerin mağduriyet yaşamamaları için başvurularını yapmaları gerektiğini vurguladı.

Tüm destekleri kapsayan Temel Destek Sistemi’nde üreticinin hak kaybı yaşamayacağını belirten Sarıkahraman, “Üreticimizin eline dönüm başı 366 lira para geçecek. Bu açıklanan temel destek ödemeleri de yetersiz aslında.  Bu 2025 yılını kapsıyor. Devam edecek gibi gözüküyor ama ileriye doğru ne şekilde bir destekleme modeli getirilir bilmiyoruz. Yöreye gitseler, havza bazlı destekler ve üretimler yapılmış olsa daha iyi olur.  Hükümet her şeyi bizden daha iyi bildiği için, biz orada çok söz sahibi olamıyoruz.” dedi. 

-İşlemler Alan Bazlı Destek’le aynı -

Sarıkahraman, üreticilerin Alan Bazlı Destek için yaptığı işlemleri Temel Destek Sistemi’nde de yapacağını söyleyerek, şu açıklamayı yaptı:

“Üreticimiz başvuruları Temel Destek adı altında Ziraat Odalarına gelip yapacaklar. İki yılı kapsayacak bir program bu. Tarım Bakanlığı sanırım bir arayış içerisinde. Alan Bazlı Gelir Desteğini de yavaş yavaş kaldırıyorlar gibi düşünüyorum. Temel Destek sisteminde başvuru ile alakalı değişen bir şey yok. Üretici sadece Çiftçi Kayıt Sistemini (ÇKS) güncelleyecek. Başlayan ÇKS güncelleme başvurularını 31 Aralık tarihine kadar yapması gerekiyor. Kimse hak mahrumiyetine uğramamak için ÇKS işlemlerini güncellesin. Güncellemeyi yapmayan üreticiler hem bu ödemelerden yararlanamayacak, hem de yüzde 50 varan hibe ekipman desteklerinden, hem TMO gibi kurumlardan yararlanamaz. Bunu ister Ziraat Odasından günceller, ister e-devlet üzerinden güncelleyebilir. Takip eden yıl içerisinde Ziraat Odasına uğrar, aidatını öder.  Hak mahrumiyetine uğramaması içinde Ziraat Odalarına mutlak suretle uğramaları gerekiyor. Biz bu güne kadar Ziraat Odamıza uğramadan e-devlet üzerinden işlemlerini yapanlar hakkında herhangi bir kanuni işlem yapmadık, yapmayız da ama bu demek değil ki yapmayacağımız. Çünkü burasıda aidatla ayakta duran bir kurum. Aynı üreticimiz geçen sene nasıl yaptıysa bu senede gelerek Ziraat Odamıza başvurularını burada güncelleyecekler. Biz bütün sistemlerimizi de geliştirdik. Üreticimiz lehine ne yapmamız gerekiyorsa yapıyoruz.” 

-“Tarıma destek yetersiz” -

Ünye Ziraat Odası Başkanı Osman Sarıkahraman, ülkemizde tarıma desteğin yetersiz olduğunu vurgulayarak, “Geriye dönük baktığımızda gerek Alan Bazlı Destek, gerek mazot gübre bunlar artık bir incir çekirdeğini dolduracak rakamlarda olmayan destekler. Türkiye bir tarım ülkesi, dört bir yanında tarım yapılabilen, karasında, akarsuyunda, dağında, tepesinde, ovasında, yaylasında her türlü yerinde tarım yapılıyor. Böyle bir ülkede böylesine sıkıntılar çekiyor olmamız zulüm. Dolayısıyla bu tür desteklerin çok az olduğunu yıllardır söylüyoruz. Mazot gübre desteği veriyorsunuz, dönüm başı ne kadardı 170, 160 tl idi, bu sene 3 litre mazot alamıyorsunuz. Mazot gübre desteği insanın traktörünü çalıştırdığında traktörünü doldurmalı. 1 yıl bahçesine atacak olduğu gübrenin hiç değilse %50’sini almalı üretici. Ama bizde öyle komik bir tarıma destek var ki; bunlar bazen gerçekten traji komik olabiliyor.” dedi.

Türkiye’nin tarım ülkesi olduğunu, böyle verimli topraklarda artık üreticinin bahçesinden vazgeçip köyleri boşalttığını, üreticinin hükümet politikasıyla desteklenmesi gerektiğini vurgulayan Oda Başkanı Osman Sarıkahraman, açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Biz devletimizin içinde bulunduğu kaos ortamını da değerlendiriyoruz. Ama ülkeyi bu yüksek enflasyonlu çıkmaza üretici getirmedi ki! Üreticinin bu kadar günah keçisi gibi ilan edilmesi ya da üretime destek verilmemesini kabul etmemiz mümkün değil. Türkiye tarım ülkesidir. Üretirsek ve ürettiğimizi pazarlarsak eğer; biz bolluk ve bereketli refah dolu günlere geliriz. Ne kadar acı ki; savaş halinde bir ülkeden buğday ithal ediyoruz. Kendi buğdayımız varken başka ülkeden buğday ithal ediyoruz. Oysa kendi çiftçimize destek verebilsek! Bizim ülkemiz verimli, bereketli, topraklarla çevrili, eğer biz bu verimli topraklardan bereket fışkırtamıyorsak, başta ben kendim dahil hepimizde bir sorun var. Ya da bizi yönetenlerde bir sorun var. Üretici bahçesinden vazgeçiyor, destek iyi olmadığı, tam yerinde olmadığı için üretici üretmekten vazgeçiyor. Köyü boşaltıyor, bunun sonu hiç de iyi değil.”

Ünye KENT Haber/Özlem ARSLAN