Halifeliğin Kaldırılması

150 kisi sürgün edildi

1 Kasim 1922'de saltanat kaldirildi ve halifelik birakildi.  Abdülmecit Efendi Türkiye Büyük Millet Meclisince halife seçildi. Halife zamanla, kendisini devlet baskani gibi görmeye basladi.

Millet meclisi açilmis 1 Kasim 1922 tarihinde Saltanat ve Padisahlik kaldirilmis, ayni zamanda Müslümanlarin halifesi olan Padisaha ve Osmanli Hanedanina yönetimden el çektirilmisti.  

Son Osmanli Sultani Mehmet Vahdettin 17 Kasim 1922’de ülkeyi terk etmesinin ardindan 29 Ekim 1923 te Cumhuriyet ilan edilmis, Halifelik makami birakilmisti.

Halifelik Nedir ve

Osmanlilara Nasil Geçmistir.

Hz. Muhammet hem dinin hem de devletin basinda bulunuyordu. Onun vefatindan sonra devletin basina geçen kimselere halife denilmistir. Halifeler, Hz. Peygamberin siyasi vekilleridir. Ilk dört halife Hz. Ebubekir, Osman, Ömer ve Ali seçimle göreve gelmislerdir

Halifelik yani dünyadaki bütün Sunni Müslümanlarin ruhani reisligi makami, 766 tarihinden beri Abbasi Hanedanliginda idi. 

Yavuz sultan döneminde Misir’in fethi ile 29 Agustos 1516'da Halifelik Abbasi soyundan Osmanli soyuna geçmistir

1 Kasim 1922'de saltanat kaldirildigi halde, halkin dini hassasiyeti dikkate alinarak halifelik kaldirilmadi. Seçilen halife Abdülmecit Efendi, zamanla kendisini devlet baskani gibi görmeye basladi. Gerçeklestirilmesi düsünülen  inkilâplar için halifeligin kaldirilmasi zorunlu idi. Diger taraftan halifelik yabanci güçler tarafindan aleyhimize kullaniliyordu., Türkiye Büyük Millet Meclisi Halife seçtigi Abdülmecit Efendi'den, sadece Müslümanlarin Halifesi unvanini kullanmasini, gösterisli hareketlerde bulunmamasini istemisti.

Halife ise Cumhuriyet hükümetinin talimati disina çikmis, eski rejim yanlilarinin umudu haline gelmis, cuma selamligina Fatih'in kiyafeti ve basinda sarikla çikmis törenler düzenlemeye, demeçler vermeye, baslamisti, bir an önce önlem alinmasini gerektiriyordu, halife mevcut oldukça Türkiye'de yapilmasi zorunlu olan  devrimleri basarmak zordu.
Bu sebeplerden dolayi Halifelik daha fazla soruna sebep olmadan 3 Mart 1924'te Türkiye Büyük Millet Meclisinde kaldirildi.
Türk tarihinde yeni bir sayfa açilmis tarihin en uzun ömürlü hanedanlarindan Osmanli Hanedani tamamen tasfiye edilmisti. Hanedan mensuplari daha sonra alinan bir kararla  vatandasliktan çikarilarak yurt disina sürülmüslerdir..

Son Halife Kimdi?

Son Halife Sultan Abdülaziz’in oglu olan Abdülmecit Efendi 29 Mayis 1868’de Istanbul’da dogdu. 1876’da babasinin indirilmesinden sonra 1908’e kadar sarayda kapali bir hayat yasadi, resimle ilgilendi, yabanci dil ögrendi. 1 Kasim 1922de saltanat kaldirilinca da Halife seçildi.

Bu görev, Cumhuriyetin ilkeleriyle bagdasamayacagindan, 3 Mart 1924 kaldirilarak  Osmanli Hanedani Türkiye sinirlari disina çikarildi.. 

Onbes ay kadar süren hilafeti, döneminde, hiç bir kudret ve nüfuzunun olmamasina ragmen,  hos görülmeyen unvanlar kullanarak Ankara’nin tepkisini çekti. Halifelik kaldirildiktan sonra diger Osmanli Hanedani üyeleri ile yurt disina çikarilinca önce Isviçre ye, sonra Fransa’ya gitti. 
23 Agustos 1944 ’de sürgünde bulundugu Paris ’te kalp krizinden öldü,  cenazesi Türkiye’ye kabul edilmedi ve Paris’te gömüldü  ve on yilin sonunda kemikleri 1954  Medine’ye defnedildi. 

Sürgün
Saltanat ve halifelik pes pese kaldirilinca 3 Mart 1924 tarihli kanunla hanedana mensup sehzadeler, sultanlar ve sultan çocuklari ile esleri hayatta bulunan padisah ve sehzade zevceleri ile damatlar olmak üzere 155 kisilik Osmanli Hanedani Türk vatandasligindan çikarildilar.  Üç gün içinde sinir disina sürgüne gönderildiler, çocuklari ile sürgüne gitmek zorunda kalanlarla bu sayi 200’ü buldu.

Türkiye topraklarini terk için sehzadelere 24 saat, sultanlara 10 gün süre tanindi. Hükümet, Halife Aptülmecit Efendinin ise hemen o gece sinir disi edilmesi talimatini verdi. 

Sürgünde efendilerinden ayrilmayan emektarlar da sayilirsa, sayi yüzlercedir. Bunlarin daha sonra Türkiye’den transit olarak bile geçmesi bile yasaklandi. Mallarini bir yil içinde tasfiye etmeleri, aksi takdirde hazineye kalacagi bildirildi.
Hemen hepsi uzun yillar gittikleri çesitli ülkelerde vatansiz, pasaportsuz olarak yasadi. Yanlarinda para götüremeyen bu insanlarin çogu, sürgünde tarifsiz sikintilar çekti, açliktan ölenler bile oldu.  Geride biraktiklari mallari da sunun bunun elinde çarçur edildi.

1952 yilinda hanedanin kadin mensuplarina, 1974 yilinda da tümüne ülkeye dönme izni verildi.