MUSA Ö. KIROĞLU


Büyükşehir’in Ünye’ye “ada borcu” var!


“Büyükşehir Belediyesinin Hilmi Güler dönemindeki ilk beş yılında turizme kazandırdığı en önemli çalışma nedir?” diye sorulsa… 

Benim cevabım tereddütsüz; Hoynat Adası ve Fatsa Fener Adası çalışmaları olur.

Gerçi bunlara ne kadar “ada” denebilir tartışılabilir.

Ancak, Doğu ve Orta Karadeniz’de Giresun’daki 40 dönüm adadan başka adamız olmayınca ada ihtiyacımızı kayalıklara ada diyerek karşılamışız sanki!

Hoynat ve Fatsa Fener Adası da böyle; kayalıklardan oluşan adalar…

Büyükşehir Belediyesi önce Perşembe ilçesindeki Hoynat Adasını turizme kazandırdı. Burası Perşembe sahil yolunu kullananların ziyaret ettiği uğrak noktalarından birisi oldu.

Bir diğer ada çalışması ise Fatsa’da yapıldı.

İlçenin açıklarındaki Fener Adası denen kayalıklar üzerinde yapılan tesisle burası turizmin hizmetine açıldı. 

Adaya tekne seferleri düzenlenmeye başladı. Gün içinde çok sayıda yerli ve yabancı turist tarafından ziyaret ediliyor.

Bu adalardan birisi de ilçemizde, Ünye’de…

Şehrin batısında Atatürk Mahallesindeki Ayanikola Adası…

Biz Aya Nikola’yı birleştirmiş, Aynikola demişiz. 

Adanın Aya Nikola adı, buradaki Aya Nikola Kilisesinden geliyor.

Kilise 1930’lı yıllarda yıkılmış. Ancak taş kalıntı duvar ve temelleri hala mevcut.

Aslında Karadeniz’de iki adanın tarihi derinliği ve sosyokültürel geçmişi var. 

Bunlardan birincisi Giresun Adası… Ada Antik çağ ve Ortaçağ’da yerleşim alanı olarak kullanılmış… Üzerinde tarihi kalıntılar bulunuyor. Sit alanı ilan edilen adada kazı çalışmaları yapılıyor.

İkinci ada ise Ünye Aya Nikola adası…

Kültür ve Turizm Bakanlığı kayıtlarında Aya Nikola Adası ile ilgili şu bilgiler yer alıyor;

“İlçenin batı yakasında, ilçe merkezine 3 km mesafede Ayanikola adıyla anılan mevkide yer alan kilisenin bugün sadece dış duvar kalıntıları mevcuttur. Kilisenin bulunduğu ada, ana karaya çok yakın olup taş ve horasan harcından oluşan bir sekiyle karaya bağlanmıştır. Yapılan araştırmalar Aziz Nikola olarak bilinen Noel Baba'nın ilk çalışmalarını Orta Karadeniz'de gerçekleştirdiğini ve bu kilise ile ilişkisi olduğunu ortaya koymaktadır.”

Vikipedi internet ansiklopedisinde ise Ayanikola şöyle anlatılıyor;

“Aya Nikola Kilisesi, Karadeniz kıyısında aynı adlı köyün kilisesi olduğu ve en geç 17. yüzyılın ilk yarısında inşa edildiği tahmin edilmektedir. Nitekim Antakya Patriği III. Makarios, bu yüzyılın ortasında Ünye'ye gidişinde bu kiliseyi de ziyaret etmiştir. Bu gezinin anlatıldığı kitapta Aya Nikola Kilisesi'nden taştan inşa edilmiş görkemli yapı olarak söz edilmiştir.

Osmanlı döneminde, 1914 yılında hazırlanmış bir haritada kilisenin bulunduğu bölge Aya Nikola olarak geçer. Bu yer tespiti, burada bu isimle bir köy bulunduğunu veya bu mevkinin bu şekilde adlandırıldığını göstermesi açısından önemlidir.

Aya Nikola Kilisesi'nin 1930'larda yıkıldığı tahmin edilmektedir. Nitekim bu döneme ait fotoğrafta kilisenin ayakta durduğu görülmektedir. Bu tarihten yaklaşık yüz yıl önce, 1836 yılında Ünye'yi gezen İngiliz jeolog William John Hamilton, Researches in Asia Minor, Pontus, and Armenia adlı kitabında "Caddeleri dolaştıktan sonra şehrin üzerinde kurulu olduğu burnu geçtik ve yeniden kıyıya indik. Bu noktanın batısında, denizde küçük bir kayanın üzerinde bir Rum kilisesinin kalıntıları görülüyordu" diye yazmıştır.”

***********       ***********        ***********

Gelelim yazının başlığındaki “Büyükşehir’in Ünye’ye ada borcu var” vurgusuna! 

Büyükşehir Belediyesi ilimizin iki adasını turizme kazandırdı.

Çok ta iyi bir iş yaptı.

Ancak ilimizde sadece iki ada yok!

Üçüncü bir ada var… Ünye’deki Ayanikola Adası…

Büyükşehir Belediyesi bu adada da çalışma yapmalıdır…

“Borç” dediğim işte budur… 

Diğer iki ada nasıl turizmin hizmetine sokulmuşsa, burası da sokulmalıdır.

Üstelik Ayanikola Adası ilimizin diğer iki adasından farklıdır.

Burası, yukarıdaki alıntılarda dikkat çektiğim gibi tarihi ve kültürel derinliği ve değeri olan bir adadır.

Dolayısıyla turizme açılmayı çok daha öncesinde hak eden bir ziyaret noktasıdır.

Büyükşehir Belediyesi, Çamlık’ta yürüyüş yolu vb. çalışma başlatacaklarına dair açıklama yaptı.

O bölgedeki çalışma, Dikilitaş, Çamlık, Aynikola bütünlüğü içinde tek paket olarak yapılırsa anlamlı bir çalışma olur.

Bu çalışma paketinin içine Ayanıkola Adası mutlaka alınmalı… Buranın tarihi restorasyonu ve Aya Nikola Kilisesi yapılarak turizme kazandırılmalıdır.

Büyükşehir Belediyemizden, Ünye’ye olan “ada borcu”nu ödemesini özellikle bekliyoruz. 

************      ************        ************

Kalın sağlıcakla…

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

YAZARLAR

https://www.facebook.com/%C3%9Cnye-Kent-Ofset-106507792092593