Milyonlarca emekli, dul ve yetim aylığına ocak ayında yansıtılacak zam oranı şekillenmeye başladı. SSK ve Bağ-Kur emekli aylıklarına gönenç payı eklenmezse ocak ayında yüzde 15-16 arasında zam yapılması yüksek olasılık.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre ekim ayı TÜFE oranı yüzde 2.88, yıllık yüzde 48.58 olarak gerçekleşti. Temmuz-ekim dönemini kapsayan dört aylık süreçte enflasyon yüzde 12.06 oldu.
TÜİK’in açıkladığı yüzde 2.88 oranındaki TÜFE oranı her yeri yakan hayat pahalılığı karşısında yine kamuoyunu ikna edemedi. İnandırıcı olmayan resmi enflasyon çarşı pazar fiyatlarının oldukça uzağında. Uzaktan yakından ilgisi yok. Nitekim bağımsız akademisyenlerin oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu’nun (ENAG) ekim enflasyonu yüzde 5.57, yıllık enflasyon yüzde 89.97 düzeyinde gerçekleşti. İstanbul Ticaret Odası’na (İTO) göre ise ekim enflasyonu yüzde 3.64, yıllık enflasyon yüzde 59.10 oldu. Arada bu kadar fark olabilir mi?
İşçi, esnaf ve çiftçi emekli aylıklarına ocakta yansıtılacak 6 aylık TÜFE artışı kasım ve aralık verileri ile netleşecek. Milyonlar şimdiden 3 Ocak 2025 cuma günü açıklanacak TÜİK verisine kilitlendi. Dört ayda enflasyonun yüzde 12.06 olduğu dikkate alındığında gariban emekliye yüzde 15-16 arasında zam yolda. Yeter mi? Cep boşaltan gündelik yaşamda asla yetmez. 12 bin 500 TL’nin altında aylıkla mucize yaratan dul ve yetimin durumu daha kötü. Zira yaşamın en ağır tokadını onlar yiyor. Çalışırken vergisini ödeyen, sigorta primini aksatmayan emeklinin analarının ak sütü gibi helal sorunlarla karşılaşmadan erinçli yaşam sürmesi.
Hayat pahalılığının en çok hırpaladığı kitlenin yeni yılda yüzlerinin gülebilmesi için aylıklara 6 aylık TÜFE zammının yanı sıra göreceli gönenç payı verilmesi kaçınılmaz. Bu pay esirgenirse garibanlar ordusu büyük düş kırıklığı yaşayacak, temmuza dek yine sürünecekler.
Eğer aylıklara ocakta salt yüzde 15-16 arasında zam yansıtılırsa 12 bin 500 TL tutarında en düşük aylıkla geçinmeye çalışan dört milyona yakın emekli sıfır zam tehlikesi ile karşı karşıya kalacak. Her 6 ayda bir Hazine desteği ile en düşük aylıkları artırılan dört milyon emeklinin temel sorununa kalıcı çözüm bulunması için taban aylıları gecikmesizin yaşanabilir düzeye yükseltilmeli. Ardından enflasyon zammı eklenmeli. Yoksa çok yakınılan bu sorun sürer.
Temmuzda yüzde 19.31 oranında toplu sözleşme zammı ve enflasyon farkı alan memur ve memur emeklisi şimdiden 1.87 oranında enflasyon farkını edindi. Kasım ve aralık ayı TÜFE oranları sonucu ocakta alacakları enflasyon farkı netleşecek. 7 milyona yakın kitleye Ocak 2025’te yüzde 6, Temmuz 2025’te ise yüzde 5 oranında toplu sözleşme zammı verilecek. Önümüzdeki ağustos başında da hükümet ile yetkili konfederasyon 2026-2027 yılları zammı için toplu sözleşme görüşmelerine başlayacak.
Ekim ayı TÜFE verisi ile Yeniden Değerleme Oranı yüzde 43.93 oldu. Buna göre 2025 yılında vergi, harç ve trafik cezaları yüzde 43.93 oranında artacak. Eğer Cumhurbaşkanı Erdoğan yetkisini kullanıp zam oranını düşürmezse pasaport ve ehliyet ücreti, trafik cezaları ile diğer harç tutarları yüzde 50’ye yakın artacak.
