Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Doğal Sit Alanları ve Tabiat Varlıkları kayıtlarında Ünye’de koruma altına alınan iki değer bulunmaktadır. Bunlardan birisi Cumhuriyet Meydanındaki Tarihi Çınar Ağacı… Bir diğeri ise Yazkonağı Mağarasıdır.
Tarihi Çınar şehrin merkezinde herkesin gözü önündeki bir değerimizdir. Yazkonağı Mağarası ise çok bilinmez. Çok bilinmez ama kayıtlarda mağara olarak dikkat çeken özelliklerine vurgu yapılır. Buranın turizme kazandırılması gerektiğine işaret edilir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı kayıtlarında bakın özetle nasıl anlatılıyor Yazkonağı Mağarası; “Ünye ilçe merkezine 4 km uzaklıkta olan Yazkonağı mağarası birbirine bağlı iki mağara ve bu mağaraların bir kaç kollarından oluşmaktadır. Mağaranın toplam uzunluğu 900 metredir. Mağara içerisinde 25 metre kadar yükseklikten akan iki adet şelale bulunmaktadır. Mağara içinde bulunan sarkıt dikitler ve benzerine oldukça az rastlanabilen kubbeli odalar ziyaret edenlerin ilgisini çekmektedir.”
Metin içinde altını çizdiğim bölüme dikkat edilirse Yazkonağı Mağarasının sıradan bir mağara değil, özellikleriyle öne çıkan bir mağara olduğu ortadadır.
Mağara ile ilgili olarak 2022 yılında Büyükşehir Belediye Başkanımız Mehmet Hilmi Güler’in girişimleri ile buranın turizme kazandırılması için çalışma başlatıldı. Büyükşehir Belediyesince 6 Eylül 2022 tarihinde yapılan açıklamada çalışma ile ilgili olarak şu bilgiler verildi;
“Ünye ilçesi Yazkonağı Mahallesi sınırları içerisinde bulunan
Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Mehmet Hilmi Güler’in talimatlarıyla turizme kazandırılmak istenen Yazkonağı Mağarası’nın değerlendirme raporu Tabiat Varlıklarını Koruma Kuruluna gönderilmişti. Rapor üzerine gerekli incelemeler yapılmasıyla birlikte koşullara uyum sağlayan Yazkonağı Mağarası Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum’un oluru ile Resmî Gazete’de turizm tescilli mağara olarak kabul edildi.
Böylelikle turizm faaliyetleri için önü açılan Yazkonağı Mağarası Ordu’nun ilk ve tek turizm tescilli mağarası oldu.”
Açıklamada da belirtildiği gibi yapılan çalışma ve alınan sonuç Ünye için, ilimiz için, hatta bölgemiz için çok kıymetli. Bölgemiz diyorum, çünkü Orta ve Doğu Karadeniz sahilinde denize çok yakın alanda böyle başka bir mağara bulunmuyor.
Şimdi gelelim mağaranın turizme kazandırılması için Büyükşehir Belediyemizce yapılan çalışmalara… Çalışmalara ilişkin en detaylı bilgiyi 6 Mart 2023 yılında Ünye Kent Gazetesi’ne açıklama yapan dönemin Büyükşehir Belediyesi Başkan Danışmanı Asım Suyabatmaz veriyor. Bakın neler söylüyor Sn. Suyabatmaz;
“Şuanda Ordu’nun tek Turizm Tescili Mağarası Yaz Konağı Mağarası ki bunların Türkiye’de sayıları çok az. Geldiğimiz noktada mağaranın fiziksel olarak kullanıma açılması için proje uygulaması aşamasındayız. Bununla ilgili Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu ile ön görüşme yaptığımızda bizden Koruma Amaçlı İmar Planı istenildi. İmar Planını da Büyükşehir olarak kendi uhdemizde yapıyoruz. Bunun için kurum görüşlerine çıktık. Kurum görüşlerinde de yaklaşık 10 kurumdan görüş aldık. Yaz Konağı Mağarası ile ilgili iş ve işlemleri bir yandan toparlarken eş zamanlı olarak uygulama proje çalışmasını sürdürüyoruz, ihale aşamasına hazır durumda. Yakın zamanda ihalesine de çıkacağız.”
Kısaca özetlersek; 2022 yılında Büyükşehir Belediye Başkanımız Sn. Hilmi Güler talimat vermiş Yazkonağı Mağarasının turizme kazandırılması çalışması başlamış. Çalışma kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca mağara “turizm tescilli mağara” onayı almış. Buranın turizme açılması için yapılması gereken çalışmalarla ilgili olarak kurumlardan gerekli izinler alınmış. Uygulama projesi hazırlanmış. Sıra gelmiş proje uygulama ihalesine… İş burada tıkanmış maalesef… 2023 yılının Mart ayından bu yana iki yıl geçmiş hala ihale edilip mağarada gereken çalışmalar yapılmamış… Ne yazık ki Büyükşehir Belediye Başkanımızın talimatları bir yerde tıkanmış, iş yürümemiş.
Mağara ile ilgili çalışmalara öncülük eden Asım Suyabatmaz, 2024 yılı Mayıs ayında Büyükşehirdeki görevinden ayrıldı. Anlaşılan Sn. Suyabatmaz’dan sonra mağara ile ilgili dosyayı takip eden olmadı.
Gelinen bu noktadaki tıkanmışlığı Büyükşehir Belediye Başkanımız Sn. Güler’in dikkatine sunuyor, Yazkonağı Mağarasının turizme açılması talimatının sonuçlanması için dosyayı devreye almasını ve bir an önce çalışmayı sonuçlandırmasını bekliyoruz.