Dünyayi saran Korona Virüsü pandemisi tüm spor faaliyetlerinin de durmasina neden oldu. Evlerimize çekildigimiz bugünlerde özellikle futbolun Korona salgini sonrasini merak etmeye basladik.
Korona salgini dünyada hayati durdururken, tüm spor faaliyetlerini de durdurdu. Çin’de baslayan salginin Avrupa’ya ve sonrasinda ülkemize yayilmasinin hemen öncesinde ligler seyircisiz devam ederken sonrasinda da hepimizin malumu ertelenmek zorunda kaldi. Su an liglerin ne zaman baslayacagi sorusu salginin ne zaman bitecegi sorusu kadar gizemli duruyor. En iyi senaryoya göre Haziran ayi ortalari ya da Temmuz ayi basi liglerin oynanmasi için ortam uygun hale gelebilir, en kötü senaryoya göre ise salginin hizini azaltsa da gelecek Eylül ayina sarkmasi da sözkonusu. Bu durumda liglerin bu sezon oynanamayacagini söylemek sanirim yanlis olmaz.
Korona salgininin bitmesi sonrasi futbolun eski günlerini aratacagini düsünüyorum. Hele ki uzun bir süre özellikle futbol maçlarinin eskisi gibi kalabalik tribünler önünde oynanmasinin mümkün olmayacagi akillara geliyor. Çünkü, insanlar uzun süre Korona pandemisinin verdigi agir psikolojik travmanin etkisiyle toplumdan kendini tecrit edebilmesi söz konusu.
Korona salgini öncesi endüstriyel futbolun dünyada oldugu gibi ülkemizde de çöküs sürecine girdigi bir dönemi yasiyorduk. Özellikle de ülkemizde kulüplerin ekonomik olarak çok büyük sorunlar yasadigi gerçegini bir kenara not düselim. Hal böyleyken Korona salgininin bitmesi ile ulus devletlerin yasayacagi agir ekonomik kosullar en çok da kulüpleri etkileyecek. Öyle görünüyor ki Korona sonrasi dünya devi dedigimiz futbol kulüpleri de içinde olmak üzere ülkemizde büyük kulüpler ve digerlerini büyük bir ekonomik kaos beklemekte. En kötüsü de kulüpleri bekleyen iflaslar olabilir. Bu iflaslar emin olun büyük küçük fark etmez her kulüp için geçerli.
Korona sonrasi kulüpler eskisi gibi, maç ve sponsorluk gelirleri basta olmak üzere birçok gelirden mahrum kalacak. Maç gelirleri durmus, yayin haklari dondurulmus, sponsorlarini kaybetmis sekilde kulüpler ayakta kalabilecekler mi? Korona sonrasi dünya çok farkli olacak söylemleri, ekonomik anlamda radikal degisiklikler gündeme getirecek buna paralel olarak da futbolda da bir degisim ve dönüsüm kaçinilmaz olacak. Gerek FIFA gerek de UEFA bu sürecin sonunda kulüplerin ayakta kalabilmesi adina bir seyler üretmek zorundalar. Daha öncesinde oldugu gibi futbolcu-kulüp anlasmazliklarinda futbolcudan yana olan FIFA ve UEFA ve bizde de TFF bundan sonra kulüplerden yana tavir koymak durumunda kalacaklar. Tersi durumda ekonomik olarak bataga saplanan futbolu tekrar eski günlerine kavusturmak imkansiz hale gelecek.
O zaman öncelik kulüpleri ayakta tutabilmekte. Öyle ki kulüpler yasarsa futbolun devami söz konusu olabilir. Kulüpler yasayamazsa futbolcu da yasayamaz. Futbolda her kesimin fedakarlik yapacagi bir döneme dogru gidiyoruz. Bundan önceki kulüplerle futbolcular arasindaki uyusmazliklara TFF çare bulmali. Geçmisten gelen bu mali külfetler Korona sonrasi kulüplerin önünü tamamen tikayabilir.
Bundan sonra kulüpler saçma sapan rekabetlerin getirdigi pahali oyuncu transferlerini yapamayacaklar. Kulüplerin önceligi ayakta kalmak olacagina göre, liglerdeki yabanci oyuncu serbestisinin de bir hükmü kalmayacak. Ekonomik gücün yoksa zaten mecburen iç transfer piyasasina yöneleceksin. Hatta alt yapi kulüpleri oyuncu yetistirdiklerinden dolayi daha degerli konuma gelecek. Bu konuyu Korona sonrasi futbol yazimin ikinci bölümünde deginecegim.
Korona sonrasi görünen o ki öncelik futbolu kurtarmak, kulüpleri ayakta tutmak olacak. Öyle astronomik rakamlarla transfer devri kapanacak, kalite ve rekabete sorgulanacak. Futbolda bir devrim, bir degisim ve dönüsüm yolda. Bu neleri getirir, neleri götürür hep birlikte görecegiz. Bu degisim ve dönüsüme hazirlik yapan ve günü geldiginde de buna uyum saglayanlar futbolun içinde kalmaya devam edecek ama hazirliksiz yakalanan ve ayak uyduramayanlar ise maalesef yok olacaklar. Bu degisim ve dönüsümü simdiden görmek ve uzun vadeli planlar yapmak gerekiyor. Türkiye’de Altinordu FK, ilk aklima gelen kulüpler arasinda. Su an Süper Lig’de Trabzonspor’u da bu degisim ve dönüsüme hazir görüyorum. Bunlara eklenecek birkaç isim daha olabilir. Ama adi büyük kulüplerin gelecegine süphe ile yaklasiyorum.
Konuyu biraz daha yerele indirecek olursak, artik Bal Ligi’nden 3.Lig’e çikmak için kulüplerin astronomik rakamlar harcama devri bitmistir. Hatta baska bir öngörüm de sudur ki, Korona sonrasi Bal Ligi bana göre lagvedilir. Eskisi gibi yerel amatör liglerden 3.Lig’e terfi maçlari oynanir. Bu sekilde yerel Amatör Ligler biraz daha kaliteli hale gelebilir. PTT 1.Lig, 2.Lig ve 3.Lig’de iflas eden, kapanan kulüpler olacak. Kimse bunun aksini iddia etmesin.
Eski günler geride kaldi. Eski paralar da. En üst ligden en alt liglere kadar bir daralma bekliyorum. Bu kaçinilmaz. Piyasada eski paralar olmayacagina göre eski futbolu kimse beklemesin. Kötü senaryolari yazdim, peki iyi senaryo nedir? Bence Korona sonrasi futbolu bekleyen güzel hem de çok güzel seyler de olacak. Onu da gelecek yazimda yazacagim.