Hükümetin geçen hafta yayınladığı “Tasarruf genelgesi” yüksek enflasyon altında inim inim inleyen milyonlarca memur, işçi ve emekliyi daha mağdur edecek
17 Mayıs’ta Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanlığı genelgesi en çok memuru vuracak. Memur sendikalarının tepki gösterdiği ve iptali için yargıya başvurduğu genelge uyarınca kamuya emekli olanların dışında yeni personel alınmayacak, lojman kiraları artırılacak, servisler kaldırılacak.
Toplu sözleşme döneminde yetkili konfederasyon Memur-Sen ile masaya oturan Türkiye Kamu-Sen toplu sözleşme ile sağlanan edinimlerin genelge ile ortadan kaldırılamayacağını açıkladı. Türkiye Kamu-Sen tasarruf genelgesinin iptali için dava açtı.
Milyonlarca memuru yakından ilgilendiren davanın kısa sürede sonuçlanması bekleniyor. Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonu (KESK) pakete tepki göstermek için alanlara çıkacak. KESK yönetimi diğer memur sendikaları konfederasyonlarına “ortak eylem” ziyaretinde bulunacak. Hükümete yakın yetkili konfederasyon Memur-Sen’in kamu çalışanlarının haklarını budayan genelgeye karşı nasıl tavır takınacağı merak ediliyor.
Üç yıl uygulanacak tasarruf paketi ile kamuya emekli olanların dışında yeni personel alınmayacak. Böylece nüfus ve hizmet gereksinimi artışına koşut kamu çalışanı açığı artacak, vatandaş kamu kurumlarında sorunlarla karşılaşacak, çok sayıda hizmet erişiminde güçlük yaşanacak.
Güvenlik personeli dışındaki kamu çalışanlarının yararlandığı servis araçlarının kaldırılması ile 85 milyon TL tutarında tasarruf sağlanması öngörülüyor. Ancak servis yerine personele verilecek ulaşım kartları ve artacak akaryakıt masrafları dikkate alındığında öngörülen tasarruftan fazlası harcanacak. Servislerin kaldırılması ile toplu sözleşme kazanımı ve özerkliği yok olacak.
Toplu sözleşme ile edinilen hakların idarenin kararıyla sonlandırılması sendikalaşma hakkına vurulan en büyük darbedir. Bir yanda sendikalaşmayı teşvik edici önlemleri hayata geçir diğer yanda toplu sözleşme ile sağlanan hakları kaldır. Böylesi bir uygulama kamu çalışanlarının toplu sözleşme edindiği diğer hakların kaldırılmasına da olanak sağlayacaktır.
Son yıllarda konut kiralarındaki uçuk fiyatlardan ötürü kamu görevlileri büyükşehir ve tatil kentlerinde çalışmak istemiyor. Birçok yerde kiralar maaşları solladı. Burada görev yapan memur, Anadolu’ya tayinini istiyor. Fahiş konut fiyatından kurtulmak için Anadolu’ya kaçıyor. Büyük kentlerde çalışanlar uygun fiyatlı kamu lojmanları sayesinde bir ölçüde rahatlıyor.
Hal böyle iken lojman kiralarının rayiç bedel üzerinden değerlendirilecek olması memurun maddi durumunu oldukça zorlayacaktır. Anadolu’ya tayinlerin artması sonucu büyük kentlerdeki kamu dairelerinde hizmet aksayacaktır.
Toplu sözleşme ve Kamu Görevlileri Hakem Kurulu kararları ile yürürlükte olan ve Cumhurbaşkanlığı genelgesi ile uygulanan personel servisleri, seyahat kartları ve giyim yardımları gibi hakların tasarruf genelgesi ile ortadan kaldırılması hukuka aykırı. Öyle ya masaya oturan veya oturmayan sendikaların mücadelesi sonucu edinildi bu haklar ve sözleşme bağıtlandı.
Türkiye Kamu-Sen edinilen toplu sözleşme sonucu kazanılan hakların yitirilmemesi için yargıya başvurdu. Bakalım ne sonuç çıkacak.
Salt memur değil, asgari ücretli ve emekli de tasarruf genelgesinden payını alacak. Zira emekli, dul ve yetime temmuzda 6 aylık TÜFE zammının dışında ek artış yapılmayacağı, asgari ücretliye de yine temmuzda ara zam verilmeyeceği belirtiliyor.
Oysa ekonomideki olumsuzluğun sorumlusu milyonlarca dar ve sabit gelirli kitle değil. Tasarruf genelgesine karşın bazı devlet kurumları hala beş yıldızlı otellerde seminer ve toplantılar düzenliyor, şatafat ve israf yeteri kadar önlenemiyor. Gariban kitlenin haklarından kısılacağına önce kamu kurumları disiplin altına alınmalı.
