“11. Kalkinma plani çerçevesinde ve ülkemizin ulusal çikarlari yönünde, Iskenderun’da 7. Iktisat kongresinin toplanarak, Diplomatik ve Askeri hazirliklarla desteklenecek bir enerji politikasi ve ekonomik yol haritasinin çizilmesi.”
Geçmisten bir hikaye. Vakti zaman, benim ortaokul yillarim. 1967 yilinda, Israil’in ani bir saldiri ile basta Filistin’le ortak kullanimli Kudüs’ün tamami olmak üzere, Araplar’dan, Misir’da Sina Yarimadasi’ni, Ürdün’de memleketin yarisini, Suriye’de stratejik Golan Tepeleri’ ni aldigi, Arap- Israil savasi olmustu. Savastan sonra, ne olduysa, zaten kullanimi da çok fazla olmayan, tüp gazin, sikintisi bas göstermisti.
Hani bugün, bizim için çok rutinlesmis olan, tüp gaz dedigimiz, paketlenmis-metal muhafazali mutfak gazi-tüp gaz var ya, petrolün rafineri ürünü olan tüp gaz. O günlerde daha yeni yeni, o da sehirlerde, kullanilmaya baslanmis. Köyde ocak, sehirde soba üstünde yemek pisirmekten, köyde kuzineye, sehirde pompali gaz ocagina bile, daha yeni geçmis olan Türk ev hanimlari için, ne büyük bir kolaylik. Daha, hani su tüp gazli aydinlatma araci, lüküs lambasi bile yok. Sohbetler köylerde, fakir evinde ocak basinda, zengin evinde gaz lambasi isiginda yapiliyor. Devir, o devir.
Türkiye’de tek bir tüp gaz firmasi var, o da Amerikan firmasi. Mobil Gaz. Milli gazimiz Ipragaz filan sonradan çikti. Izmit-Darica, Izmir-Aliaga Petrol Rafinerileri filan sonradan yapildi. Savastan sonra Araplar, Amerika’nin bifiil Israil’e destek vermesine tepki olarak, Birinci Dünya Savasi’nda, bizi oralardan uzaklastirip, kendi elleriyle batili ülkelere peskes çektikleri, petrolü kesmisler, Amerikalilara vermemisler, öyle deniyor, Türkiye’deki, yine Amerikan mali rafineri, Amerikan Türk Anonim Sirketi-ATAS Rafinerisi çalisamamis. Mobil Gaz ondan yok.
Tabbi ki, biz bu savasta Araplari tutuyoruz. Daha dogrusu halk Araplari tutuyor, hükümet ortada. Amerikalilar, mutlaka mahsus yapmislardir, diyecegim, amma, sanirim rafinerinin isledigi petrol, gemiyle geliyordur, artik nereden geliyordu, nasil geliyordu, mutlaka, Arabistan Petrolü’nü aldiklari Kizildeniz’deki Petrol dolum Tesislerinden mi, yoksa Iran petrolünü aldiklari, taa Basra körfezindeki Bender Sah Petrol Dolum Tesisleri’nden mi bilemiyorum. Bunun yazi var, kisi var, rüzgâri var, dalgasi var, firtinasi var, hava muhalefeti var. Bence asil sebeb, Misir’in savas sirasinda, büyük büyük birkaç gemiyi kanalin ortasinda batirip yolu tikamasiydi ve dolayisiyla, gemiler, her zamanki gibi Süveys Kanali’ndan geçemediginden Afrika’ nin güneyinden ufak bir okyanus turu yapip, öyle gelebildiklerinden, uzayan yol ve zaman gecikmesi idi.
Eski kadinlar tedbirli olurdu, tüp olmayinca, annem, kilerden pompali gaz ocagini çikardi, bir zaman, onunla idare etti, sonra yine, tüp gaza devam.
Amma, kisa zaman sonra, güzel bir müjde geldi. Türkiye, komsu Irakla Petrol Boru Hatti kuruyor, kuracak. O zamanlar, Demirel hükümeti var. Türkiye, uzun vadeli bir çözümle, Irak’la bir Petrol Anlasmasi- Petrol Boru Hatti Anlasmasi yapmis. Irak’ta, tam da, tapusu, bin yildan beri oraya yerlesmis soydaslarimiz Kerkük Türklerinde bulunan, dünyanin bir numarali verimli petrol yataklarinin bulundugu, Kerkük Bölgesi’nde çikan petrol, Irak’tan Türkiye’ye kurulacak bir petrol boru hatti ile Türkiye’ye gelecek, günümüzde artik dünyanin bir numarali stratejik petrol üslerinden biri haline gelmis olan Iskenderun Körfezi’nde kurulacak olan Iskenderun Petrol Dolum Tesisleri’nde toplanacak. Oradan da, sileple, dis dünyaya, tabii ki, maalesef elinde hiç petrol kaynagi bulunmayan, bütün her seyi petrole bagimli, Bati ülkelerine gidecek ve gemi daha yola çikmadan bati borsalarinda tesbit edilen fiyatlarla pazarlanacak. Biz de, istedigimiz kadar oradan alip kullanacagiz, tabii parasiyla, mutlaka geçis ücretinden kesilecektir, bundan sonra sikinti filan olmayacak.
Tabii ki, bu is, Bati’nin sosyolojiko-ekonomiko-politiko- militariko kapilarinin ardinda düsünülmüs, alt yapisi hazirlanmis, plani, projesi. kime ne kadar yatirim kredisi ve kar verilecegi Bati Dünyasi’nin büyük baslarinin elinden geçmis, onaylanmis, bize de zamani gelince, sikisik bir animizda, mutlaka bazi kolayliklar verip, bazi tavizlerde alarak, önümüze getirilen bir proje. Bizim hükümete imzayi atip, müjdeyi vermek düsüyor. Insaatlarin, teknik seylerin çogu batili sirketlerin, ufak tefek bazi angarya isler bizimkilerin. Onlarda, Türk isçileri çalisacak.
Çok degil, 50 yil kadar kisa bir süre önce, senin olan, ancak zorla senden aldiklari, bu büyük nimetten-pastadan, lütfedip, - çünkü baska geçecek yol yok, mecburen senin topraklarindan geçirecekler-, sana da pay vereceklerini bildirdiler, onayini bekliyorlar. Hükümette vatandasa duyuruyor. ‘Böyle birseyi imzaliyorum, haberin olsun.’ Vatandas dünden razi. Bize, “Seninde elinin altinda deppolar dolusu petrol olacak, istedigin kadar al kullan, hesabi sonra, Hatlar’in kirasindan düseriz.” Diyorlar. Hesaba bakarsan, onlara 10, bize 1, amma, bizim için yine de karli bir is. Hiç yoktan iyidir.
Su tüp gazdan az sikinti çekmedik. Yetmisli yillardaki benzin-tüpgaz yoklugunu hiç unutamam. Niye? Çünkü topragimizdan geçen petrol boru hattindan petrolü alacak bile paramiz yoktu. Tabii ki daha sonralari baska yatirimlarda oldu. O günlerin öngörülü yatirimlariyla simdi petrol bol. Tabii ki, bu günlere kolay gelinmedi. Bugün, çok sükür, Cumhuriyet Hükümetlerinin, Bati ve Dogu ile isbirligi yaparak baslattiklari bir enerji politikasi ve bölgemizde kurduklari bir petrol-dogal gaz hatlari koridorlari kompleksi sayesinde, komsu enerji kaynaklarini kullanarak, bugün, dünya enerji sektöründe kendimize bir yer edinebildik ve pahali amma, eppey zamandir, petrol sikintisi çekmedik, çekmiyoruz, dogal gaz isinde de oldukça iyiyiz. Degerlendirdikçe kara geçiyoruz. Teferruatli sema asagidadir.
Ülkemizin Dogal Yasam Alani adi verdigimiz bölgemizdeki, halen çalismakta veya Proje Asamasinda olan Petrol ve Dogal Gaz Boru Hatlari’na kisaca bir göz atarsak; Sirasiyla:
Petrol ve Dogal Gaz Boru Hatlari ve Projeleri; A.Petrol Boru Hatlari. 1.Kerkük –Yumurtalik Ham Petrol Boru Hatti. Irak-Türkiye. Yukarida anlattigimiz 2. Bakü- Tiflis – Ceyhan Ham Petrol Boru Hatti. BTC Hatti.
B. Dogal Gaz Boru Hatlari ve Projeleri. A. Mevcut Boru Hatlari.1.Bakü-Tiflis-Erzurum Dogal Gaz Boru Hatti. BTE Hatti. 2. Türkiye –Yunanistan Dogal Gaz Enterkonnektörü. ITG Hatti. 3.Bati Hatti. Rusya-Türkiye Dogal Gaz Boru Hatti. 4. Mavi Akim Boru Hatti. 5. Iran-Türkiye Dogal Gaz Boru Hatti. 6. Trans Anadolu Dogal Gaz Boru Hatti. TANAP Hatti. b.Dogal Gaz Boru Hatti Projeleri.1.Türk Projesi… böylece gidiyor ve daha da gidecek.Orta Asya-Hazar-Karadeniz dogal gaz boru hatlari gibi baskalarida olabilir. Bunun birde Iran Körfezi’nden Dogu ve Batiya gidecek Deniz Petrol-Dogal Gaz vs. ticareti üzerinde kontrol ve hakimiyet meselesi varki, o tamamen apayri bir konu.
Isler daha yeni basliyor. Ege Adalari konumuz, yakin zamandaki Çeçenya savasi, Mavi Vatan projelerimiz, Akdeniz’deki gerginlikler, Libya mevzulari, Suriye Savasi, Türk Azeri iliskileri, özellikle bugünlerdeki Karabag’in kurtarilmasi, Karadeniz’ de bulunan petrol, Orta Asya Türk Cumhuriyetlerine açilimlar filan, hep bu çerçevede ele alinmali. Konu çok genis ve derin.
Ancak, biz bu konulara daldikça bizi çok bunaltiyorlar, üstümüze çok geliyorlar. Bunlara karsilik, tüm silahli kuvvetlerimizi en son model savas araç ve gereçlerimiz ile donatma çabalarimizin yaninda, Türkiye’nin Ankara’da Bestepe’de hayli genisçe bir alanda istihbarat ve operasyon yapabilmesine imkân saglayabilecek, son derece teknik donanimli sivil-askeri-diplomatik bir yönetim merkezi oldugunu tahmin ettigim bir Cumhurbaskanligi Sarayi-Teskilati kurmus olmasi, Kale gibi bir Istihbarat Merkezi’ni faaliyete geçirmesi ve Ayyildiz Yerleskesi Projesi’yle yepyeni bir Genel Kurmay Baskanligi binasini kurmaya baslamasi, Basta Balkanlarda-Arnavutlukta, Afrika’da Libya-Somali, Iran Körfezi’nde Katar’da askeri üsler kurmamizda, bizim, degisen dünya sartlarina uyum saglayacak yeni ufuklar açma hazirliklarimiz.
Tüm bunlara ilaveten bizim naçizane bir fikrimiz ise, tek ve en güzel yol, Atatürk’ün Kurtulus Savasi sonrasi Izmir’de topladigi Ilk iktisat Kongresi’nde yaptigi gibi, hükümetimizin, devletimizin, milletimizin birlik ve beraberligi içerisinde, örnegin, 11. Kalkinma Plani çerçevesinde ve ülkemizin ulusal çikarlari yönünde, Acil olarak, Iskenderun’da 7. Iktisat Kongresinin toplanarak, diplomatik ve askeri hazirliklarla desteklenecek, bir enerji politikasi ve ekonomik yol haritasinin çizilmesi, Kirim’dan Süveys’e kadar, AfroAvrasya Enerji Koridorlari-Enerjinin Ipek ve Baharat Yollari üzerindeki görüs ve düsüncelerimizin, azim ve kararliligimizin, güç ve güvencelerimizin, dostluk ve baris arzularimizin dost ve düsmana bildirilmesi gerekliligidir. Saygilarimla.