Akdeniz diyeti, sebze ve meyvelerin yüksek oranlarda tüketildigi, temel yag kaynaginin zeytinyagi oldugu, bitkisel besinlerin hayvansal besinlere göre daha fazla tüketildigi bir beslenme modelidir. Akdeniz diyetinde, yaglara yer verilmemesi ve balik tüketiminin fazla olmasi Akdeniz diyetinin saglikli bir beslenme modeli oldugunu düsündürmektedir. Yapilan çalismalarda Akdeniz diyetinin kalp hastaliklari, hipertansiyon, obezite ve diyabet gibi hastaliklarda koruyucu etkileri oldugu desteklemistir.
Akdeniz Diyetinde Yer Alan Besinler
Tam Tahilli Besinler: Akdeniz diyetinde önerilen günlük en az 3 porsiyon tam tahil tüketiminin, abdominal yaglanmayi ve beden kitle indeksini azalttigi bulunmustur. Ayni zamanda tam tahilli besinler lif içerdiginden, kilo kontrolünde ve kolesterolün düzenlenmesinde yardimci olur.
Sebze ve Meyveler: Sebze ve meyveler serum antioksidan derecesini önemli ölçüde arttirmaktadir. C vitamini içeren sebze ve meyveleri tüketmek bagisikligin artmasinda yardimci olur. Akdeniz diyetinin bireyleri oksidatif stresten korudugu ve antioksidan savunmayi güçlendirdigi bulunmustur.
Kurubaklagiller: Akdeniz diyetinin önemli bir bileseni olan kurubaklagiller, mide bosalmasini geciktirdigi için kilo kontrolü saglanmasinda yardimci olur.
Sert Kabuklu Yemisler: Sert kabuklu yemislerin bitkisel yag içerigi yüksektir. Bu sebepten kolesterolü düsürücü etkisi vardir. Yapilan bir çalismada, günde 30 g sert kabuklu yemis tüketen grupta kardiyovasküler (kalp ve damar hastaligi) olaylara bagli ölümlerin azaldigi saptanmistir.
Zeytinyagi: Yagdan gelen enerjinin çogunun zeytinyagindan olmasi Akdeniz diyetinin önemli özelliklerindendir. Zeytinyaginda bulunan bilesenlerin iltihap giderici ve kalp koruyucu etkisi vardir. Akdeniz diyetinin temelinde yer alan zeytinyaginin kilo kaybina yardimci oldugu düsünülmektedir.
Balik: Akdeniz diyetinde haftada 4-5 porsiyon balik tüketimi önerilmistir. Balik ve deniz ürünleri kalsiyum, fosfor, bakir ve selenyum gibi minerallerden zengindir. Hem gözlemsel hem de klinik çalismalarda balik tüketiminin kardiyovasküler hastalik riskinin azaltmasi ile iliskili oldugu bulunmustur.
Tüm bu arastirmalar sonucunda; Akdeniz diyetinin, kardiyovasküler hastaliklarin önlenmesi ve korunmasinda, obezitenin azalmasi ve kontrolünde, tip2 diyabet riskinin azalmasinda rol oynadigini söyleyebiliriz.
Günümüzde her gün farkli beslenme modelleri duyulmaktadir. Bazi modeller popülerligini uzun süre korusa da bazilari unutulmaktadir. Akdeniz tipi beslenme modeli uzun süre yapilan çalismalarin sonuçlarina bakildiginda, kronik hastaliklarin önlenmesinde önemli etki göstermektedir. Bu sebepten saglikli beslenme için uygulanabilir ve saglikli bir beslenme modelidir. Popüler ve sagliksiz diyetler yerine, Akdeniz diyetini uygulayarak saglikli ve hastaliklara karsi koruyucu bir beslenme modelini yasam tarziniz haline getirebilirsiniz.