Esrefi mahlûkat oldugunun farkinda olan insan nasil oluyor da kendinden baska kisi ve varliklara kendi iradeleriyle kul köle olabiliyor? Bunun sebebinin temelinde sevgi yatiyor desek yanlis olmaz sanirim. Insan, severken de söverken de ayari kaçirdigi zaman kendini kul ve köle haline dönüstürebiliyor. Bu yüzden olsa gerek Allah(cc) bize orta yolu tavsiye etmekte, asiriliklardan sakinmamiz gerektigini hatirlatmaktadir.
Sevgi, gönülden baglanmayla ilgili bir duygudur. Insani sevmek, mali sevmek, eglenceyi sevmek, gezip tozmayi sevmek, köyü, mahalleyi, memleketi sevmek, anne babayi, evladi sevmek, partiyi, partinin genel baskanini sevmek, … dikkat ederseniz bunlarin hangisi olursa olsun asiriya kaçtigimizda düzen bozuluyor, sikintilar basliyor. Her seyin orta yolunu rehber edinen insanlar temkinlidir, sinirlari görür ve bunlarin hepsinin gelip geçici, emanet oldugunun farkina varir. Dolayisiyla bir gün elimizden kayip gidecegini bilir. Hal böyle olunca çokça üzülüp feryat figan bir duruma düsmemis olur.
Sevgi gönül isidir, gönülde baslar, gönülde olgunlasir ve sürer… Gönül, insan bedeninde bir bilinmeyen yerdir. Bu yer Allah(cc)’a yakin olan yerdir ve buraya yapilacak her olumlu olumsuz etki Allah(cc)’a yapilmis gibidir. Bu nedenle Yunus Emre, “Bir kez gönül yiktin ise bu kildigin namaz degil/
Yetmis iki millet dahi elin yüzün yumaz degil” derken bir gönül yapmanin veya yikmanin ne kadar hassas bir durum oldugunu hatirlatir bize. Günümüzdeki dünyalik sevgiler gibi sevgi, saplanti haline dönüsürse sevgi olmaktan çikar ve o çok sevdigi seye zarar vermeye baslar. Yeni neslin birbirlerine olan sevgileri/asklari(?) sonucunda ortaya çikan siddet, intihar olaylari gibi…
Her is, iliski mutlaka sevgiye dayalidir. Bu is ve iliskilerin olumlu sonuçlanmasinin temelinde sevgi vardir. Sevmeyince, bir iste ve iliskide basari beklemek mümkün degildir. Sevginin de en ideali orta yollusu, Allah için olani, Allah yaratti diye sevmektir. Sevginin özünde bu hassasiyet yoksa sevgi dünyalik bir sevgidir ki bu, insani manaya degil maddeye kul, köle yapar. Karsiliksiz sevgi Allah sevgisidir ve Allah rizasi için olan sevgidir. “Elif okuduk ötürü/ Pazar eyledik götürü/ Yaratilani severiz/ Yaratandan ötürü” (Yunus Emre)
Ömür süremiz içinde sevdigimiz seyleri söyle bir gözden geçirsek görecegiz ki çogu dünyalik sevgidir. Bu sevgide de bir sakinca yoktur ancak asiriya kaçilmadigi sürece. Dünyalik sevgilerin çok olmasi insani hem dünyada hem de ahirette sikintiya sokacaktir. Mal sevgisinin asiriligi insani mala, makam mevki sevgisi kariyere, siyasi parti liderine olan sevgi lidere tapinmaya götürür insani ki, insan bunun farkinda bile degildir. Bir kisim insan mali, bir kismi makam ve mevkileri, bir kismi da kendi gibi bir baska insani kendine tanri ilan etmistir. Allah için yola çikmis bir müridin mürsidini tanrilastiriyor olmasinin da bunlardan bir farki yoktur. Dünyalik sevginin asiriliginin insani götürdügü yer iste burasidir. Insan kendi muhasebesini eger tarafsiz bir gözle yapabilse bu gerçekle karsilasacaktir.
Her seyi yaratan Allah’tir. Bunun disindaki her sey yaratilmistir. Insan, yaratilanlarin en sereflisi/üstünüdür. Insan ancak ilim ve irfanda, Allah sevgisinde diger insanlar arasinda üstünlük arz edecektir ama bu üstünlük insanlarin kendi aralarinda ortaya koyup hiyerarsi olusturacagi bir üstünlük degildir. Bu anlamda insan eger Allah için seviyorsa zaten bu üstünlügü kazanmis demektir ki bunun karsiligini da sadece Allah tarafindan görecektir. Dünyalik içinse dünyada karsiligini bekler insan; Allah içinse ahirette, belki de dünyada görecektir karsiligini. Hal böyle olunca insan, sabirla Allah için sevmeye devam edecek… Nefret etmesi gereken seyler de vardir mutlaka bu da Allah için degilse dünyaliktir. Kendi nefsani istek ve arzulariyla ilgilidir ki bu nefret de insani düskün kilar.
Su dünyanin neyi varsa hepsi gelip geçicidir. Gelip geçici olan varliklara karsi olan sevgide asiriya kaçmak insani küçültecektir. Çünkü çok sevdigi mal, makam, evlat, güç, elinden gittigi zaman çok kötü duruma düsecektir. Ne kadar çok seversen sev hepsi gelip geçicidir. O zaman seveceksen Allah için sevecek veya nefret edeceksin. Gayrisi için olan sevgi dünya ve dünyaligi tanrilastirmadir vesselam… “Beserin böyle dalâletleri var/ Putunu kendi yapar, kendi tapar.” (Tevfik Fikret) 27.08.2021