Filistini Kurtarmak İçin Esir Düştüler Ve Savaştan Kör Döndüler

Birinci dünya savasi'nda Ingilizlere 150 bin askerimiz esir düsmüstür, bunlar Filistin cephesinde Filistini kurtarmak için  esir edilmis ve Misir'in Iskenderiye sehri yakinlarinda bulunan Seydibesir Usare kampina hapsedilmislerdi.

Kampin tam adi Seydibesir Osmanli Useray- i Harbiye kampi idi. Bu kamptan savas sonrasinda esir düsen Türklerden binlercesinin kör döndükleri görüldü. Günümüzde Seydibesir esir kampi bölgesinde Iskenderiye sehitligi adi verilen bir sehitligimiz mevcut.

 Seydibesir Esir Kampi

Seydibesir Esir Kampi Birinci Dünya Harbi içinde ve sonunda Ingilizlerin Türklere en kötü muamele ettikleri esir kampi, olarak tarihe geçti. Burasi aslinda tek kamp degildi daha pek çok kamp vardi. Bu kamplarda Osmanli esir sayisinin 150 bine kadar çiktigini belirten kaynaklar var..

19 Eylül 1334 (1918) tarihinde Filistin Cephesinde Kefer Til Dümdar muharebesinde esir düsen 16ci Tümenin 48ci Alayina bagli Osmanli askerleri Seydibesir'e getirildiler ve 12 Haziran 1920'ye kadar esir kalirlar. Vefat eden tutsaklarin yattigi bir sehitlik ve yere batirilmis süngü biçiminde bir abide hâlâ o günlerin hatirasini tasiyor.

 1918 Birinci Dünya Savasi

Osmanli askerleri bu esir kapinda 12 Haziran 1920'ye kadar iki yil boyunca her türlü iskence, eziyet, agir hakaretler ve asagilamaya maruz kaldilar. Insanlik disi muamelenin nedeni ise Ermeniler idi. Kamptaki, Türkçe bilen Ermeni tercümanlarin yalan yanlis çevirileri ve kiskirtmalari nedeniyle, kamplarin Ingiliz komutanlari, azili Osmanli düsmani haline gelmislerdi.

Savas bitmisti, ancak, kamptaki agir kosullar nedeniyle ölenler disindaki askerleri teslim etmek, Ingilizlerin isine gelmiyordu. Çünkü olasi yeni bir savasta, bu askerlerin yeniden karsilarina çikabilecekleri, Ermeniler tarafindan, Ingilizlerin beyinlerine islenmisti.

 Çözüm toplu katliamdi.

Askerlerimiz, mikrop kirma bahanesiyle, süngü zoruyla dezenfekte havuzlarina sokuldu. Ancak, suya normalin çok üzerinde ‘krizol’ maddesi katilmisti.. Mehmetçik, suya daha ayagini soktugunda, asiri krizol maddesi nedeniyle haslaniyordu.

Ancak, Ingiliz Askerleri, dipçik darbeleri ile askerlerimizin havuzdan çikmalarina izin vermiyorlardi. Mehmetçikler, bellerine kadar gelen suya baslarini sokmak istemediler. Bu kez Ingilizler havaya baslarinin üzerine ates etmeye basladi. Askerlerimiz, ölmemek için, çömelerek baslarini suya soktular. Ancak, basini sudan kaldiran artik göremiyordu. Çünkü gözleri yanmisti.

Disari çikanlarin halini gören siradaki askerlerimizin direnisleri de fayda etmedi ve 15 000 (15 bin) askerimiz kör oldu. Bu vahset, 25 Mayis 1921 tarihinde TBMM’ de görüsüldü. Milletvekilleri Faik ve Seref Beyler bir önerge vererek, Misir’da esirlerin Krizol banyosuna sokularak, 15 bin vatan evladinin gözlerinin kör edildigini, bunun faili olan Ingiliz Doktor, Garnizon Komutani ve Askerlerin cezalandirilmasi için, TBMM’ nin tesebbüse geçmesini istediler. Ancak, Yeni kurulan devletin bin türlü derdi vardi, agir sorunlarla ugrasan TBMM’ de bu hesap sorma isi unutuldu gitti....

 Ingilizler Tarafindan

Kör Edilen Mehmetçikler

Birinci Dünya Savasi sonrasinda Mehmetçige yapilan vahsetin sir perdesi tam olarak aydinlatilamadi. Konu 1921 yilinda TBMM’de görüsüldü ancak o yillardan bu yana hiç gündeme gelmedi.

Yakin zamanda konuyu gündeme getiren, konuyla ilgili bazi çalismalar yasanan bu aci drami gündeme tasidi.

Arastirmacilar bu vahsetin nasil yapildigina yönelik bilgi ve belgelere henüz daha ulasilamadigini ifade ediyorlar. Fakat bazi belgelerin Genelkurmay arsivlerinde bulundugunu iddia ederek, Genelkurmay arsivlerin halka açilmasini istiyorlar.

Askerlerimizin kör olmasina neden olan Krizol metilfenol ingilizce Cresol bugün tuvaletlerde dezenfekte edici olarak kullanilmaktadir.

1500 askerimizin kör edilmesi olayina o günlerde Konya'da halk büyük tepki gösterir. Konya'da yayinlanan Ögüt gazetesi, bu olayi sarsici ve çarpici basliklarla halka duyurur...

Bunun üzerine Anadolu'nun diger yerlerinde de, Ingilizlere karsi bir husumet gelisir.

Çok geçmeden, Istanbul'daki Itilaf devletleri komutanlarindan Ingiliz Generali Milne'nin emriyle, Konya'daki Ögüt gazetesinin kör edilen esirler konusundaki yayinlari durdurulur ve gazete kapatilir.

Bunun üzerine olayla bizzat Mustafa Kemal Pasa ilgilenir. Mustafa Kemal pasa Ankara'ya yeni gelmistir. Burada Milli Mücadele'yi örgütleme çalismalarina devam etmektedir. Ögüt gazetesinin kapatilma olayini ve sebebini ögrenir ögrenmez Konya valiligine, Heyet-i Temsiliye adina bir telgraf çeker. (Kaynak Cemalettin TASKIRAN:-I Birinci Dünya Savasi'nda Türk Esirleri, Ana Ben Ölmedim S:143-147

Bu akil almaz vahset, 25 Mayis 1921 tarihinde TBMM’de görüsüldü, fakat yeni kurulan Türk Devletinin bin türlü sorunu vardi. Bu hesap sorma isi de zamanla unutuldu gitti.

 KRIZOL NEDIR?

Krizol bir kimya terimidir. Krizol (Cresol) ençok Lysol isimli markayla bugün tuvaletlerde dezenfekte edici olarak kullanilan keskin kokulu temizlik maddesinin kimyasal ismidir.

Kaynak: https://www.yasambu.com/forum/konu/krizol-cresol-nedir.59388/

 KAYNAKLAR:

Cemalettin TASKIRAN-Ici.Dünya Savasi'nda Türk Esirleri, Ana Ben Ölmedim S:143-147

Gonul Sogulcakli/Tarihimizden Notlar

www.askeribilgi.com/haber.php?haber_id=42

Kaynaklardan alinti yapilmistir.