“Her kim bir kavme benzemeye çalisirsa o da onlardandir” Müslüman olmayanlara benzeyen bir Müslüman’in günah islemis sayilacagini bazi din adamlari yukaridaki hadise dayandirirlar.
Bu tartisma her yilbasi yaklastiginda ülkemizde gündemi teskil eder, karistirilan konulardan birisi de Hristiyanlar tarafindan kutlanan Noeldir.
Aslinda, biz Müslümanlar Noel degil yilbasini kutluyoruz Noel ve yilbasi birbirinden ayri seylerdir diye her yil yeniden yaziyoruz.
Noel 25-26 Aralik tarihlerinde Hz. Isa'nin dogumu nedeniyle kutlanan Hiristiyanlar için dini anlami olan bir bayramdir ve yeni yildan bir hafta önce kutlanir yeni yilla hiçbir ilgisi yoktur.
Tarihlerdeki birbirlerine olan bu yakinliktan dolayi akil karisikligi yasanmasi normal diyerek açiklamaya devam ediyoruz.
Kis Gündönümü
Hz Isa’nin dogmasina daha 300 yil vardi Roma Imparatorlugu’nda Noel’in kutlandigi 24 Aralik’ta Kis Gündönümü diye bir bayram kutlaniyordu..
Isa’dan üç yüz yil sonra 336 yilinda Imparator Konstantin, Roma halkinin yüzyillardir kutladigi bu bayrami Hiristiyanlik inanciyla bagdastirmak istedi ve bundan sonra 24 Aralik tarihinde artik Hz. Isa’nin dogum günü kutlanacak dedi.
Kral Konstantin’in bu fikrin Hiristiyan din adamlarinca da desteklenmesi üzerine, M.S. 336 yilinda ilk defa Hz Isa’nin dogumu kutlandi, Imparator Konstantin’in bundaki amaci Roma halkini Hiristiyanliga isindirmakti.
Kirmizi elbiseli
Noel Baba nasil dogdu?
Noel Baba Hz: Isa degildir
1863'de Amerika’da Thomas Nast, adli bir karikatürist Aziz Nikola’yi kirmizi yanakli, tombul ve göbekli olarak çizdi..
Çam agacini Germenler (Almanlar) eski dinlerinden getirip Hristiyanliga uydurdular, Noel’de çam agaci süslemeleri ilk kez on altinci yüzyilda Kuzey Avrupa’da ortaya çikti.
Ortadoks Hristiyanlar Rusya ve Ermeni kilisesi 24 Aralikta kutlanan Noel’i hiçbir zaman kabul etmedi.. Türkiye'deki en büyük Hristiyan grup olan Ermeniler Noel'i 6 Ocak tarihinde kutlarlar.
Müslümanlar Isa'nin dogumu kutlanmaz, fakat yilbasi aksami, hindi yiyoruz, hediyeler alip veriyoruz, diye bunlarin Noel kutlamalarina benzedigini iddia ederek yilbasina karsi çikarlar.
Noel Baba’nin çikis hikayesine baktigimizda karsimiza birbirine girmis onlarca adet, hikaye ve masal çikar.
Ancak tarihçiler Noel Baba’nin çikis noktasinin Hiristiyanliktan çok öncelere Iskandinav mitolojisindeki tanri olan Odin’e dayandigini söylerler.
Hiristiyan dünyasi, Iskandinav masallarindaki yardimsever Tanri Odin yerine Hiristiyan dünyasindan, çocuklari seven, bir Hiristiyan din adami aradilar ve Aziz Nikola (Aya Nikola) diye birini buldular.
Aya-Aziz Nikola
Norveçli Odin yerine bulduklari Hristiyan din adami Aziz Nikola MS 4 cü yüzyilda Likya’nin Myra yöresinde (Demre–Antalya) yasamis, iyi kalpliligi ve cömertligi ile taninan Hiristiyan azizi Nikola, yillar sonra Odin’inin yerini almaya basladi ve günümüzün Noel Babasi, Iskandinav ülkelerindeki iyiliksever Tanri Odin efsanesi ile Aziz Nicholaos’in kisiliklerinin birlestirilmesiyle, yari dini ve yari hayali bir karakter ortaya çikmis oldu ve ona Noel baba dediler. Noel Baba da bulunmustu geriye çam agaci ve hindi kaliyordu .
Çam Agaci
1605 yilinda Ortaya Çikti
Çam agaci veya Noel Agaci ve süslemesi de kökeni Hristiyanliktan binlerce yil öncelere eski çaglara kadar gitmektedir. Antik Misir uygarligindan, Roma imparatorluguna, Kuzey Avrupa’dan, Orta Asya uygarliklarina kadar antik dönemin büyük bir bölümünde kis dönümlerinde yeni yilin bereket getirmesi dilegiyle yesil kalan agaçlar süslerlerdi. Eski Türklerde de bu adetler vardi
Kuzey Avrupalilar yesil agaç dallarini evlerine getirip süslerlerdi. Hiristiyanlik öncesi geleneklere dayanan bu uygulama da Hiristiyanliga da monte edildi.
Fakat Hiristiyan din adamlari, önceleri agaç süslemeye siddetle karsi çiktilar hatta agaç süsleyen Hiristiyanlarin, cehennemde yanacaklarini söylediler.
Bu baskilara ragmen agaç süsleme varligini sürdürmeye devam etti. Buna zamanla Noel Agaci, Noel’den sonra yilbasinda da kullanildigi için yilbasi agaci dediler.
Görüldügü gibi her sey birbirine karisiyordu, oradan buradan alinan adetler ve gelenekler getirilip Hristiyanliga sokuluyordu. Noel için ilk çam 1605 yilinda Almanya'da süslenmeye baslandi. Daha sonra Fransa'ya tasindi.
Islam dininde bir eylemin yasaklanmasi için Kuran’daki bir hüküm olmasi gerekir.
Dinen haram olan seyler yapilmadigi sürece yilbasi kutlamalari haram degildir. Bati’dan geliyor diye bir kutlamayi yasaklamak dogru degildir, birçok kutlama da Bati kökenlidi, kiyafetlerimize kadar birçok sey Bati’dan alinmistir.
Sira Hindi ve Hindiyi Noel’e
Uydurmaya Gelmisti
Yilbasi sofralarinda hindi bulunmasi ile ilgili hiçbir kültürde, hiçbir dini inançta herhangi bir ifade bulunmamaktadir.
Yilbasi günlerinde hindi pisirme gelenegi Amerika’da, Kasim ayinin son Persembe günü baslayan “Sükran Günü” kutlamalarinin ana yemegi olan hindinin, zamanla yeni yilda da pisirilmeye baslanmasi ve bunun yeni yil gelenegi halini almasidir.
Amerika kitasinda baslayan bu gelenek Avrupa’ya ve Avrupa’dan da dünyanin diger bölgelerine yayilmistir.
Sükran Günü’nün de Hristiyanlik inanciyla hiçbir alakasi bulunmamaktadir.
Bizde de hindi yemenin günah oldugunu söylemenin hiçbir anlami yoktur.
Oysa biz bir günlük hayatta kullandigimiz her seyle zaten Batililara benziyoruz, giydigimiz ceket, pantolan, sapka, kaskert, fotel, palto, pardesü rok, tayyör, bluz hem isim hem sekil olarak hepsi Hristiyanlardan alinmistir, cep telefonu, televizyon, bindigimiz araba her sey bati kökenlidir, daha neremiz benzeyecek?
O zaman siz yilbasinda onlara benzeyeceginiz için pantolan giymeyin iki gün donla dolasin yilbasindan iki gün sonra giyersiniz. Telefon kullanmayin iki gün Amerika yerlileri gibi dumanla haberlesin, sakin araca binmeyin duraklarda, deve bekleyin deveye binin, sonra dinden çikarsiniz.
Son olarak
Kirmizi Elbiseli
Noel Babaya sira gelmisti
Günümüzdeki Noel Baba, karikatürist Haddon Sundblum’un, 1931 yilindan itibaren Coca-Cola sirketi için hazirladigi çizimlerle ortaya çikmistir. Kaynak: Sadik Çaliskan
Ayaniola-Aziz Nikola
Bütün dünyada Noel Baba olarak taninan Aziz Nicholaos, Türkiye’de Antalya-Demre'de dogmustur.
M.S. 300'e dogru kentte yasayan zengin bugday tüccarinin bir oglu olur ve ona Nicholaos adi verilir.
Nicholaos babasi öldügünde büyük bir servetin tek mirasçisi olmus ve servetini yoksullara yardim için harcamaya karar vermistir. Bu sirada önceleri çok zengin olan bir sahis fakirlesmis ve kizlarinin çeyizini yapamayacak duruma gelmistir. Çaresizlikten kizlarini satmayi bile düsündügü bir anda, Nicholaos durumu görerek onlara yardim etmeye karar verir.
Kendini belli etmemek ve ayni zamanda gururlarini kirmamak için kizlarin evine gece gider. Onlar uykuda iken büyük kizin açik olan penceresinden çeyizine yetecek olan bir kese altini içeri atar. Sabah parayi bulan büyük kiz çok sevinir ve kötü durumdan kurtulur.
Daha sonra ortanca ve küçük kizin çeyiz paralarini da karsilamak isteyen Nicholaos, pencereleri kapali oldugu için bacadan atar. Iste Noel Baba'nin yilbasinda hediye birakma öyküsü böylece dogar.
Aziz Nicholaos'un 6 Aralik 343'te 65 yasinda iken öldügü sanilmaktadir. Myralilar onun adina bir kilise yaparak içindeki lahitte onu sonsuz uykusuna birakmislardir.
Haçli Seferleri sirasinda 20 Nisan 1087'de Bari'den gelen tüccarlar kemiklerini çalip Bari'ye götürmüs ve yaptiklari bazilikaya gömmüslerdir. onun oldugu sanilan geride kalmis bir kisim kemik ise bugün Antalya Müzesi'nde saklanmaktadir. Ben geçtigimiz yillarda müzede bu kol kemigini ve soyulan mezari görmüstüm
Noel Babanin Diger Isimleri
Noel kelimesinin kökeni Latince natalis /dogum kelimesidir Hiristiyan kültüründe Hz Isa’nin dogumu kutlamalarini ifade için kullanilmaktadir. Ingilizler Christmas(kirismis) Almanlar Weichnachtin
derler.
Italyada “Babbo Natale”, Brezilyada “Papai Noel”, Cek Cumhuriyetinde “Deda Mráz”, Portekizde “Pai Natal”, Romanyada “Mos Craciun”, Almanyada “Weihnachtsmann”, Irlandada “Daidí na Nollag”, Fransada “Le Père Noël”, Ispanya ve Meksikada “Papa Noel”, Turkiyede “Noel Baba” gibi.
Cuma günü:
Noel ile karistirilan yilbasi kutlamalari
Kaynaklar
Galip ATASAGUN, Ilâhî Dinlerde (Yahudilik, Hiristiyanlik ve Islâm’da) Dinî Semboller, Konya 2002.
.
