ŞU ÇILGIN TÜRKLER ARASINDAKİ ORDULULAR
Kurtuluş Savaşı sırasında Orduluların meşhur azmin zaferi hikâyesi vardır tarihe maharet olarak geçen. 2040 Kitabımızda bu tarihi ÇILGIN TÜRKLER hikâyesini anlatmıştık. Aşağıda hikâyenin özetini okuyacaksınız.
Ordu Büyükşehir Belediyemiz de bu büyük başarı hikâyesinin unutulmaması ve nesillere aktarılması için güzel bir proje başlattı ve bu vapuru müze olarak inşa ederek halkımıza kazandırdı. Yakında açılacak, tebrik ederim.
Meşhur kahramanlık hikâyemiz kitabımızda anlatıldığı şekilde şöyledir:
RÜSUMAT 4 VAPURU HİKÂYEMİZ
“Rüsumat 4 hikâyemiz vardır bizim binlerce azmin zaferi hikâyelerimizden biri olarak, onu da ibretlik bir olay olarak anlatmakta yarar var…
Kurtuluş savaşında Sakarya Savaşı sırasında Rusya ile anlaşma yapılmış ve Rusya’nın Türkiye’ye yardımları başlamıştı. Batum’dan alınan silahlar ve cephane batıya güvenli limanlara küçük gemilerle kaçak olarak taşınmaktaydı. Batum’dan çok sayıda silah, mühimmat taşınması zorunluluğu doğmuştu. Doğu Cephesinde Ermenilerden ele geçirilen silah ve cephaneler, Sovyetler Birliği’nden alınan yardımlar ve Almanya’dan gizlice sağlanan silahlar Batum’da toplanıyor ve depolanıyordu. Yardımları haber alan Yunan gemileri batıdan doğuya; doğudan batıya Karadeniz’i tarayıp gemileri batırıyorlardı.
Rüsumat 4 adlı küçük bir gemi Batum’dan yükünü almış; (iki adet top, 350 sandık cephaneyi) yükünü boşaltacağı yeri öğrenmek ve talimatları almak üzere bir Kurban Bayramı sabahı Trabzon limanına çıkmıştı. Gemi personelleri paskal Mahmut diye anılan Kaptan Yüzbaşı Mahmut Gökbora, ikinci kaptan üsteğmen Reşat Talayer, güverte teğmen Fahrettin Akyollu, Mühendis teğmen Cevat Talu, güverte teğmen Kemalettin Bozkurt ağır yükün altına girmiş Yükünü sağ salim hedefine ulaştıracaklardı. Bayramlaşıp dikkatlice yola koyuldular.
17 Temmuz 1921 günü Ordu açıklarında Ordu liman reisi Dursun Reis Rüsumat 4’ü durdurup gemiye çıkıp batıdan ve doğudan gelen iki Yunan gemisinin Rüsumat 4’ü aradığını ve çok yaklaştıklarını haber verdi. Rüsumat 4’ün kıyıya çekilmesini ve yükünü boşaltması gerektiğini anlattı.
Kaptan Mahmut Gemiyi kumluğa oturttu. Kayıklarla bir gidiş bir geliş koridoru oluşturdular. Kadınlı erkekli, çoluklu çocuklu herkes yükü askerlik şubesinin taş mahzenine taşıdılar. Yunan gemisi yaklaşıyordu.
İŞTE ÇILGINLIK
ÖNCE BATIRALIM SONRA SU YÜZÜNE ÇIKARALIM
Kaptan Yüzbaşı Mahmut gemiyi teslim etmeyi veya düşmanın gemiyi yok etmesini istemiyordu. Gerekirse kendileri imha edecek de düşmana teslim etmeyecekti. Zaten aldığı emir de böyle idi. Ancak aklına çılgın bir fikir geldi. Biz bu gemiyi imha etme yerine batırıp, düşman tehlikesi geçtikten sonra tekrar su yüzüne çıkarıp yüzdürebilir miyiz diye bir fikir yürüttü. Ordu Liman Reisine sorular sordu, gemiyi batırır ve sonradan su yüzüne çıkarırsak makineleri yağlayacak yağ bulabilir miyiz, motoru çalıştıracak kömür bulabilir miyiz, dibindeki valfı batan geminin içerisindeki dolu suya rağmen takacak yüzücü bulabilir miyiz diye.
ORDULULARIN TARİHİ CEVABI
Aldığı cevaplar çok güzeldi ve cesaret verdi Kaptan’a. “Fındık yağı birebirdir, fındıkkabuğu ne güne duruyor, kömürden aşağı değildir, bizim uşaklar hep yüzücü ve dalgıçtır, hiç merak etmeyesin”
O halde yapılacak olan şuydu: Gemi batırılıp kaptan köşkünde ateş yakılacak, güverte kömür karaları ile kirletilecek ve dolayısıyla yanan işe yaramaz işi bitik gemi havası verilecekti. Önce geminin valfı söküldü ve suyla doldurularak batırıldı. Kaptan köşkü ile direkler su üstünde kalmıştı.
Rüsumat 4 gemisi Orduya geldiği tarihte Ziya Hurşit’in kardeşi Ahmet Faik GÜNDAY Ordu Mutasarrıfıydı.( Sancak Yöneticisi ) Ahmet Faik Bey Rüsumat 4 gelince 15-20 kişilik bir gurubu sahile yerleştirmişti. Bu grubun başında da Kardeşi Ziya Hurşit vardı. Çünkü Rüsumat 4‘ü takiben bir Yunan gemisi ile bir Yunan torpidosu da gelmişlerdi. O gün Rizeli Lazoğlu Mustafa da gemisi ile Ordu’ya gelmiş sahile demir atmıştı. Mutasarrıf Ziya Hurşit başkanlığındaki 15- 20 kişilik silahlı adamları sahilde tur attırmaya başladı. Yunan Gemileri geldi etrafı incelediler, bu gruptan çekinmiş olacak ki çok yaklaşmadan bir şilebi aradıktan sonra da bir zeval (ayrılık topu ) top atışı yapıp ayrıldılar.
Belediyeden (Belediye Başkanı Furtunzade Yusuf Sırrı Bey) alınan fındıkkabuğu kömürü ve fındık yağı ile düşünce aynen uygulandı. Bir teneke gaz yağı Kaptan köşküne dökülerek yakıldı. Herkes sahilden çekilmiş birkaç kişi kalmış onlar da uzaktan durumu izliyorlardı. Yunan gemileri sağlı sollu gelerek işaretleştiler. Yunan subayları dürbünle kıyıları izlediler ve 12 sandal ve bir müfreze ile aradıkları Rüsumat 4 ün etrafında dolanmaya başladılar. Bu sırada yanan bir direk gürültü ile suya düşünce Yunan müfrezesi gemilerine geri döndüler. Batıdan gelen doğuya; doğudan gelen batıya doğru devam ettiler. Ertesi gün sonra İstanbul gazetelerinde Aranan Rüsumat 4’ün yandığını, battığını duyurdular. Daha sonra Batum’da da Rüsumat 4 batırıldı haberi yayıldı.
Artık Rüsuma 4’ün yüzdürülmesi gerekiyordu. Yine halkın yardımı ile valf yerine takıldı, geminin suyu boşaltılmaya çalışıldı. Fakat gemi yüzdürülemedi. Bir gemi ve tulumbası gerekiyordu. Ertesi günü Remo adlı bir İtalyan yolcu gemisi geldi. Yükünü boşaltınca o gemiden yardım istendi. Remo adlı geminin kaptanı hikâyeyi dinleyince çok etkilendi ve yardımcı olması gerektiğini, denizciliğin kuralının böyle olduğunu dile getirerek yardımcı oldu, su tamamen boşaltıldı. Fakat Gemi yine yüzdürülemedi. Bunun üzerine tekrar Belediyeden fındıkkabuğu ve fındık yağı temin edilerek kazanlar yakıldı. Fındık yağı ile tüm makineler temizlendi. Motorlar çalıştırıldı. Gemi sevinç çığlıkları ile hareketlendi. İşte gemi tekrar işe koyuldu ve 10. seferine hazırlanmak üzere Batum’a doğru hareketlendi.
SEVİNÇ NARALARI
20 Temmuz 1921 Gemi Batum’a girince battığını haber alan gemiler ve Türk Halkı sevinç naraları attılar. Limandaki yabancılar da bu efsane girişimi hep birlikte alkışladılar. Remo gemisi tayfaları ve Rüsumat personeli kutlamalarda bulundular.
Bir aylık onarımdan sonra 10. seferine çıkan Gazi Rüsumat 4 yükünü Samsun limanında boşalttı.
Rüsumat’ın Batum ile Samsun arasında 11 sefer yaptığı, bu seferlerde 1070 tüfek, 7459 sandık mermi, 993 kasatura, 8 top, 2244 sandık top mermisini batı cephesi komutanlığı emrine ulaştırdığı kayıtlıdır.
Bu hadise Türk Silahlı Kuvvetleri’nin sitesinde belge olarak yayınlanmıştır. Ayrıca bu ve bunun gibi Kurtuluş Savaşlarının efsane olayları, inanmışlık, adanmışlık, azmin zaferi gerçek hikâyeleri Turgut Özakman’ın “Şu Çılgın Türkler” eserinde etkili ve çarpıcı bir şekilde anlatılıyor. Okumanızı tavsiye ederim
Ordu Büyükşehir Belediyesi web sitesinde müzenin inşası İle ilgili haber de şöyledir:
“ ORDU’NUN GAZİ MADALYASI: RÜSUMAT
KURTULUŞ SAVAŞININ DESTANI OLAN VE ADETA TARİH KOKAN RÜSUMAT GEMİSİ VE MÜZESİ YAKINDA AÇILIYOR. MİLLİ MÜCADELENİN ÖNEMLİ DESTANI OLAN GEMİNİN HATIRASININ YAŞATILMASI SÖZÜNÜ VEREN BAŞKAN GÜLER, BU SÖZÜNÜ YERİNE GETİRİYOR
2019 yılında göreve başladığında Rüsumat No:4 Gemisi’nin kahramanlık destanını gelecek kuşaklara aktarmak için çalışma yapacaklarının sözünü veren Ordu Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Mehmet Hilmi Güler, bu sözünü de yerine getirdi.
Kurtuluş Savaşı’nın önemli destanları yer alan Rüsumat No: 4 gemisinin tarihi destanını yaşatmak ve gelecek kuşaklara aktarmak amacıyla başlayan çalışmalarda sona gelindi. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün Hamidiye kruvazörü ile Ordu’ya gelişi esnasında karaya ayak bastığı yer olan Altınordu Sahili Ayışığı Meydanı’nda tarihi kaynaklardan yararlanılarak birebir aynı ölçülerde inşa edilen Rüsumat No:4 Gemisi ve bünyesinde yer alacak olan müze kısa süre içerisinde ziyarete açılacak.
BÖYLE BİR ESERİ ORDU’YA KAZANDIRMAKTAN ONUR DUYUYORUZ
Ordu Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Sait İnan, Kurtuluş Savaşı sürerken düşman gemilerini atlatmak için batırılıp Ordu halkının dayanışması ile tekrar yüzdürülerek dünya denizcilik tarihine geçen Rüsumat No:4 Gemisi çalışmalarının yüzde 99’unun tamamlandığını söyledi.
Genel Sekreter İnan sözlerine şöyle devam etti: Kurtuluş savaşı tarihimizin önemli eserlerinden birisini gerçekleştiren, bugün yaşayan Orduluların dedelerinin, ninelerinin yaptığı önemli bir kahramanlık olayını Ordu Büyükşehir Belediye Başkanımız Dr. Mehmet Hilmi Güler’in Ordu’nun tarihine, turizmine verdiği değer doğrultusunda ilimizde yaşatmak istiyoruz. Bir süredir yapımı devam eden Rüsumat No: 4 gemisi tamamen aslına uygun olarak burada inşa edildi. Çalışmanın yüzde 99’u tamamlandı. Tarihi olmayan bir milletin bugünü ve geleceği de olmaz bilinciyle hareket ediyoruz. Bunu burada sergilemekten ve Ordululara böyle bir eseri kazandırmaktan büyük bir onur duyuyoruz.”
2040 Kitabımızda Ünye’de açılmasını teklif ettiğimiz müze projeleri mevcut. İlgililerin dikkate almalarını umuyorum.
