Yalıkahvesi Ünye’de bir semtin ad, telaffuzu bile ne hoş. Herhalde Yalı’daki bir kahvehaneyi tarif ediyor. Ünye’nin ilk sineması Yalıkahvesi’nde açılmış. Mevcut olan dereyi kapatan denize doğru uzatılmış beton kanalın sol tarafında ahşap direkler üzerindeydi sinema binası. Sonradan Belediye deposu olduğunu hatırlıyorum.
Yeni kara yolu geçtikten sonra bile, yol dolgusunun taş tahkimat peresinin önünde deniz epeyce derindi. Galatasaray Lisesi’nde okuyan Halil Cerrahoğlu’nun yaz tatilinde yalının bütün çocukları ile beraber, balık tuttuğu gözlerimin önün de. TCK kara yolu için yıkımları yapmadan önce şimdiki 100. Yıl bahçesine kadar evler denizin içindeydiler. Evlerin deniz tarafı yol geçmeden önce de belli zamanlarda kumlama yapar, ancak belli bir zaman sonra kumlamayı deniz akıntısı alır götürürdü.
Akıntıyla ilgili en doğru bilgi deniz ile haşır neşir olan balıkçı kardeşlerimizden alınabilir. Denizi en iyi onlar biliyorlar çünkü. Aynikola’dan başlayıp Midrebolu’ya kadar devam eden deniz akıntısı; İnşa edilen yapılar, deniz dolguları ve Yalıkahvesi’nde denize uzatılan menfez nedeni ile Ünye koyu bu derece büyük bir kumlanmaya maruz bırakılmıştır. Deniz yapılan yapılar nedeniyle sürekli geri çekilmiştir.
Ünye iskelesi tahmil ve tahliye (yükleme-boşaltma) hizmetlerinden DLH tarafından yıllar önce çıkarıldı. Bizim köprünün (ki bu iskeledir) inşaatının başlaması 1957 yılıdır. 65 yıldır tuzlu su ve fırtınalar ile mücadelesi sürüyor. OBB tarafından üst kısmı süslenirken betonarme kısım olan döşeme, kiriş ve kazıklar kontrol dildi mi bilmiyorum. Görülen odur ki stabilitesinin (dayanıklılık ya da sağlamlık ve kararlılık) azaldığıdır. Esas kötü olan ve istemediğim senaryo ise iskelenin olası bir çökme neticesinde kaldırılamayan enkazının koyun tamamen dolmasına sebep olacağıdır.
Kumlama yapan alanlarda her ne olursa olsun herhangi bir düzenleme yapılması yerine, buna sebep olan unsurların ortadan kaldırılması titizlikle ve kesinlikle sağlanmalıdır. Koy içinde tarama gemisi ile derinleşme işlemlerine acilen başlanmalıdır. Bu derinleştirme neticesi hızlanacak akıntı ile Ünye koyu kurtarılabilir. Ünye koyunun maruz kaldığı ve kalacağı sorunlar ve sahillerimizi saran tehlikelerin bilimsel gerçeklerini ve kaynaklarını açıkladığım geçmişteki yayınladığım yazılarım göz ardı edilmemelidir.
Mevlana’dan Yunus Emre’ye, Spinoza’dan Kant’a Nietzch’den Fichte’ye kadar dünyaca ünlü felsefi düşünürlerin felsefi akımlarına ilham kaynağı olmuş büyük İslam düşünürü Halac-ı Mansur’un sözleri ile bitiriyorum.
“İnsanlar dünyayı cehenneme çeviren ve ardından da cennete gitmeye çalışan varlıklardır.”
“Cehennem acı çektiğimiz yer değil, acı çektiğimizi kimsenin bilmediği yerdir.”
“Ben yeryüzünün hallacıyım, insanlar feryadımı duymuyor.”